مریم زیبائی نژاد - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران

با بررسی غزلیات حافظ، دیده شد که حافظ واژگان و اسامی مربوط به سیاست و مملکت داری را در مفاهیم دیگری غیر از آنچه به واژگان مورد نظر مربوط می شود به کار می گیرد؛ به گونه ای که در بعضی ابیات، اسامی سیاستمداران ، به صورت مجاز، تشبیه یا تلمیح و . . . برای انگیزه های اخالقی، عرفانی، مفاهیم عبرت انگیز و یا موارد دیگر ی مورد استفاده قرار گرفته است و گاهی واژگان مربوط به سیاست چون شاه، سلطنت، دولت و. . . را در بیان مفاهیم گسترده ی عرفانی آورده است. در این مقاله ضمن آوردن نمونه هائی از این ابیات، نگرش حافظ نسبت به این واژگان مورد بررسی قرار می گیرد تا مشخص شود واژگان و اسامی مربوط به سیاست و مملکت داری در جهت چه مفاهیمی، به کاربرده شده است و حافظ از به کار بردن آن، چه انگیزه ای داشته است.

حافظ، سیاست، مملکت داری، عارفانه، غزل