ناهید توزنده جانی - دانشجوی دکتری شهرسازی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاداسلامی، تهران، ایران
محمدرضا فرزادبهتاش - عضو هیئت علمی گروه شهرسازی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

مدرنیسم از نظر مکانی، خاستگاه غربی دارد؛ اما مفهوم خاصی ندارد و رویکردی به جنبه های متفاوت فرهنگ است که در عصرنوزایی مطرح شده است، هدف آن هم تبیین توانایی انسان و تسلط صرفا عقلانی بر خود و جامعه است. شهر اسلامی-ایرانی مفهومی برای معرفی شهرهایی متاثر از فرهنگ و آموزه های دینی و ارزشهای اسلامی است. شهرهایی که در کالبد، بافت، وضعیت اجتماعی و همچنین شهرنشینی کاملا رنگ و بوی فرهنگ غنی ایران آمیخته با اسلام را دارد. حقیقت و روح عصر جدید، مدرنیسم است و تحقق آن مبتنی بر تاسیس مبانی مدرن در تفکر بشر است و در مسیر تاریخی خود با مسئله تغییر شکل شهرها و رشد شهرنشینی و پیدایش نهادهای جدید اجتماعی، حضور مردم در عرصه های مختلف و ایجاد نظامهای قانونی همراه شده است. با انطباق این بحث با واقعیت موجود در ایران، میتوان گفت که رشد مدرنیسم و نیز شهرسازی مدرن کشور ما، عاری از زمینه ها و بسترهای اجتماعی، اقتصادی، فکری و فرهنگی بوده است. توسعه مدرنیسم و شهرسازی، پیش از آنکه به عوامل ریشهای و محتوایی معطوف باشد،بیشتر در جنبه های کالبدی و فیزیکی تجلی یافته است. روش پژوهش حاضر توصیفی -تحلیلی است و با استفاده از مطالعات کتابخانه ای به بررسی اثرات مدرنیسم بر شهرسازی اسلامی-ایرانی پرداخته شده و در نهایت نتایج حاصل شده حاکی از آن است که از جمله اثرات مثبت مدرنیسم رونق شهرنشینی و افزایش میزان ساختوسازها بوده و از جمله مهمترین اثر منفی مدرنیسم بر شهرسازی، از دست رفتن چهره سنتی شهرها و فرهنگ غنی ایرانی-اسلامی میباشد.

اسلامی-ایرانی، شهر، فرهنگ، مدرنیسم