معین آصفی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی سازههای آبی، دانشگاه فردوسی مشهد
مجتبی صانعی - عضو هیات علمی پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، تهران
کاظم اسماعیلی - استادیار دانشگاه مشهد

یکی از شیوههای کنترل رسوب در سازههای آبی استفاده از حوضچههای رسوبگیر گردابی است. یکی از مشکلات این سازه رسوبگیر، تهنشست درصدی از رسوبات در کف حوضچه و عدم خروج آ نها از روزنه تحتانی است، که باعث ایجاد اختلال در عملکرد این سازه میشود. در این تحقیق بااستفاده از یک مدل آزمایشگاهی حوضچه رسوبگیر گردابی، راندمان هیدرولیکی و رسوبزدایی حوضچه با استفاده از ترکیب مختلف صفحات مستغرق آزموده شده است. آزمایشها بااستفاده از سه روزنه باقطرهای مختلف ( 36،46و 59 میلیمتر) انجام گرفت. نتایج آزمایشها نشان میدهندکه وجود صفحات مستغرق در کف حوضچ هگردابی با آرایشی مناسب، ضمن ثابت نگه داشتن راندمان هیدرولیکی، سبب رسوبشویی رسوبات کف حوضچه شده و با هدایت این بخش از رسوبات به سمت روزنه باعث خروج آ نها از سیستم رسوبگیر میشود. میزان این رسوبشویی با افزایش قطر روزنه بیشتر شد به طوری که در بزرگترین روزنه 93 ٪ رسوبشویی از کف حوضچه رسوبگیر گردابی اتفاق افتاد. صفحات مستغرق با ایجاد جریانهای گردابی بعد از خود رسوبات را به سمت روزنه تحتانی هدایت کرد، که با افزایش قدرت گردابه کارایی آ نها نیز بیشتر میشود.

حوضچه رسوبگیر گردابی، روزنه، راندمان رسوبگیری، رسوبشویی، صفحات مستغرق