مونا غفوری آذر - کارشناس هیدرولیک بخش آب و محیط زیست شرکت مهندسین مشاورساز هپردازی ایر
محمد رستمی - دکتری عمران آب، عضو هیئت علمی پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری

واقع شدن سد مخزنی امیرکبیر در بالادست مخروط افکنه کرج که با هدف ذخیره آب احداث شده است، باعث کنترل جریان سیل انتقالی از بالادست و در نتیجه کاهش بده اوج سیلاب شده است. از طرفی مخروط افکنه کرج به دلیل داشتن شن و ماسه بادوام، گرد شده و با دانهبندی مناسب و نیاز به فرآوری کمتر، دارای منابع مطلوبی از مصالح بوده و در دسترس بودن این مصالح، نزدیکی به جاده های حمل و نقل و محل مصرف در نهایت ارزش اقتصادی و استفاده روز افزون از این مصالح را به دنبال داشته است که این امر مخروط افکنه کرج را با مشکلات جدی روبرو ساخته است. از مشکلات به وجود آمده در مخروط افکنه کرج میتوان به مشکلات موجود در برداشت منابع آب قابل استحصال، مشکلات وضع رسوب مخروط افکنه در اثر برداشت بیرویه مصالح رودخانهای، آثار بر تأسیسات موجود و مشکلات زیست محیطی اشاره کرد. برای اجتناب از پیامدهای زیانبار بهر هبرداری از مصالح رودخانهای رژیم رسوبی آن باید پیشاپیش مشخص شده و میزان و نحوه برداشت به گونهای تنظیم گردد که تبعات منفی حاصل به حداقل ممکن کاهش یابد. عدم آگاهی از ظرفیت تولید رسوب و مکان و زمان برداشت و یا کم توجهی به آثار و پیامدهای احتمالی منجر به برداشتهای غیر اصولی شده است.

مخروط افکنه کرج، منابع آب، مصالح رودخانهای