حیدری حیدری
مرعشی مرعشی
فارسی فارسی
میرشمسی کاخکی میرشمسی کاخکی

چکیده زرشک بی دانه (Berberis vulgaris L. var. asperma) یکی از معدود گیاهان زراعی است که فقط در کشور ایران و جنوب استان خراسان، کشت می شود. منشا این واریته مشخص نیست و هیچگونه مطالعه ای در زمینه شناسایی روابط خویشاوندی آن با دیگر گونه های وحشی کشور انجام نگرفته است. در این تحقیق از نشانگر مولکولی AFLP برای بررسی تنوع ژنتیکی و رابطه خویشاوندی ۳۰ نمونه مختلف زرشک وحشی و زراعی متعلق به استان های خراسان شمالی، رضوی و جنوبی به همراه دو نمونه زرشک زینتی و یک نمونه از جنس ماهونیا جهت بررسی جدایی دو جنس زرشک و ماهونیا، توسط ۴ ترکیب آغازگری (EcoRI/Tru۱I) استفاده شد. نتایج حاصل از تجزیه خوشه ای نشان داد که دو جنس ماهونیا و زرشک در دو گروه کاملا مجزا و با فاصله ژنتیکی قابل توجهی از یکدیگر قرار گرفته اند. شاخص تنوع h، تجزیه و تحلیل مولفه های اصلی(PCoA)، شاخص Fst و تجزیه واریانس مولکولی (AMOVA)، همگی حاکی از تفاوت قابل توجه بین جمعیت های زرشک وحشی استانهای خراسان و میزان نسبتا پایین تنوع در داخل جمعیت ها می باشد. بطوریکه تنوع مشاهده شده داخل جمعیت زرشک زراعی همانطور که انتظار می رفت نزدیک به صفر و بسیار اندک بود. همچنین نتایج نشان دادند که گونهBerberis integerrima گونه غالب در استان های خراسان می باشد. واژه های کلیدی: زرشک، زرشک بی دانه، ماهونیا، تنوع ژنتیکی و AFLP