هادی نیری - استادیار دانشگاه کردستان گروه ژئومورفولوژی
هژیر محمدی - دانش آموخته کارشناسی ارشد ژئومورفولوژی دانشگاه زنجان
زهرا حاجی کریمی - دانش آموخته دکتری ژئومورفولوژی دانشگاه تربیت مدرس

زمین لغزش یکی از خطرات طبیعی است که همه ساله خسارات جانی و مالی فراوانی را در مناطق کوهستانی، پرباران و لرزه خیز به همراه دارد. پهنه بندی خطر زمین لغزش با روش های متفاوتی صورت می گیرد و بسیاری از این روش ها براساس شرایط ویژه مناطق مورد بررسی، بنا می شود. هدف این پژوهش ارزیابی و شناخت دینامیک موثر در وقوع زمین لغزش های حوضه شهرستان بیجار و پهنه بندی این پدیده بر اساس عوامل اثرگذار با استفاده از روش شاخص زمین لغزش است. بدین منظور عوامل موثر در وقوع زمین لغزش های حوضه با از روش های مطالعات کتابخانه ای و بررسی های میدانی و نرم افزارهای سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور و غیره، شناسایی گردید. سپس با استفاده از روش شاخص زمین لغزش، پهنه بندی خطر زمین لغزش از طریق همپوشانی نقشه پراکنش زمین لغزش های موجود ایجاد گردید و کارایی این مدل در پهنه بندی مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج بدست آمده گویای این مطلب است که عامل طبقات ارتفاعی مهم ترین عامل است که باعث وقوع زمین لغزش در منطقه می شود. عامل فاصله از رودخانه کمترین تاثیر را در وقوع زمین لغزش های منطقه داشته است. بررسی نتایج نشان داد که حدود ۱۳۶ زمین لغزش در این منطقه رخ داده است. ۱۴/۳۰ درصد از لغزش های حوضه در مناطق با پتانسیل زیاد است که معادل ۴۹ رخ داد زمین لغزش است؛ این نتایج، قابلیت خوب این مدل در پهنه بندی زمین لغزش را نشان می دهد.

زمین لغزش، بیجار، مدل شاخص زمین لغزش