شناسائی دوره های یخچالی و مجاور یخچالی در حوضه سد درودزن

فرایندهای بیرونی زمین و اشکال ناشتی از آنها، اصولا تابع شرایط اقلیمی حاکم بر هر منطقه در بستر زمان است. آثار و شواهد . تغییرات اقلیمی دوره ی کواترنر که مهم ترین آنها آثار یخچالی است، پدیدههای گوناگون ژئومورفولوژیکی را در سطح خارجی پوسته ی زمین برجای گذاشته اند که با توجه به آنها می توان، شرایط اقلیمتی زمین برجای گذاشته اند که با توجه به آنها می توان، شرایط اقلیمتی گذشته را بازسازی کرد. مطالعه ی یخچال شناسی در ایران، به سال ۱۹۳۳ و کارهای هانس بوبک نسبت داده می شود. اما پژوهشگران ایرانی، به ویژه در بیست سال اخیر، تحقیقاتی وسیع تری درباره ی شرایط اقلیمی در ایران و دوره ی کواترنر به عمل آورده اند و دستاوردهای جدیدی نیز نصیب آنها شده است. در این پژوهش، ابتدا با شیوه های شکل شناسی مجازی، آثار سیرک های یخچالی بر روی نقشه های توپوگرافی منطقه مشخص، و خط برف دائمی منطقه در آخرین دوره ی یخبندان به روش «رایت» تعیین شد. سپس با استفاده از آمار ایستگاه های هواشناسی و با توجه به میزان افت آهنگ محیطی، نقشه های همبارش و همدمای کنونی منطقه را ترسیم و با ایجاد رابطهی خطی میان ارتفاع و دما، و نیز دما و بارش، نقشه های دما و بارش دوران گذشته را بازسازی کردیم. سپس با تحلیل میزان برف باری گذشته و زمان لازم برای حرکت زبانه ی یخی از ارتفاع خط برف، منطقه رامجرد به عنوان خط تعادل آب و یخ شناسایی شد. در مرحله ی بعد، با اتکاء به آثار و شواهد ژئومورفیک باقی مانده از یخچال های کواترنر، یکی از مناطقی که تحت حاکمیت این زبانه های یخی بود، یعنی منطقه ی تنگ شول ( قله رونج با ارتفاع ۳۷۱۰ متر) شناسایی شد. در نتیجه، با روش های معمول در زمین ریخت شناسی، به بازسازی شرایط محیطی منطقه در سردترین فاز یخی دوره ی کواترنر پرداختیم و برای اولین بار، وجود آثار یخچالی در فارس را ثابت نمودیم

Keywords:

دوره های یخچالی و مجاور یخچالی , خط برف دائمی , حوضه سد درودزن