عادل زالی کرده مهینی - دانش آموخته کارشناسی ارشد،ژئومورفولوژی نظری، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل
صیاد اصغری سراسکانرود - دانشیار ژئومورفولوژی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل

ژئوتوریسم یکی از شاخه های توریسم طبیعت گرا یا اکوتوریسم است که از دو واژه ژئو به معنی زمین و توریسم به معنی گردشگری شکل گرفته است. استان اردبیل با توجه به اینکه تحولات زمین شناختی و تکتونیکی را در گذشته پشت سر گذاشته است بنابرین این استان از نظر اشکال ژئومورفولوژیکی ناشی از فعالیت ها و فرایند های دینامیک درونی و بیرونی زمین از جاذبه های ژئوتوریستیمنحصر به فردی بر خوردار می باشد در نتیجه شهرستان نیر در شمال شرق استان اردبیل و در دامنه سبلان واقع شده از این امر مستثنی نبوده و در نهایت ژئومورفوسایت ها که جاذبه های گردشگری از بعد ژئوتوریسم می باشد در این شهرستان نسبت به دیگر مناطق عرض اندام می کند. هدف این پژوهش، بررسی توان سنجی ژئومورفوسایت های شهرستان نیر می باشد. روش پژوهش تحقیقحاضر، توصیفی- تحلیلی میدانی می باشد و روش جمع آوری داده ها و اطلاعات اسنادی، میدانی، کتابخانه ای، نقشه، مصاحبه و پرسش نامه می باشد و با بهره گیری از دو روش بربرا و ربنارد به ارزیابی قابلیت های ژئوتورتوریستی ژئومورفوسایت های موجود در منطقه پرداخته شده است. نتایج حاصل از روش پریرا نشان داد که از میان ۹ ژئومورفوسایت منتخب در منطقه مورد مطالعه، تپه بوینی یوغون در روستای کورعباسلو بالاترین امتیاز ۱۳/۶۷ و چشمه قینرجه پایین ترین امتیاز ۸/۵ کسب کردند. بیشترین امتیاز در عیار مدیریت متعلق به تپه بوینی یوغون در روستای کورعباسلو و بالاترین عیار ژئومورفولوژیکی متعلق به میکرو مئاندرو تراس های آبرفتی روستای دیمان می باشد. علت اصلی پایین بودن امتیاز برخی از لندفرم ها طبق روش بر پرا، مناسب نبودن زیرساخت ها و نبود تجهیزات و سرویس های پشتیبانی و عدم دسترسی مناسب آن ها می باشد. طبق نتایج حاصل از روش رینارد، چشمه حمام درسی (ایلان جق) با کسب امتیاز ( ۵۸ ) از میانگین کل ارزش ها از شرایط مناسب تری نسبت به دیگر لندفرم ها برخوردار بود. البته فاصله امتیازهای ژئومورفوسایت ها در روش رینارد بسیار به هم نزدیک بود. به طور کلی و بر اساس دو روش پریرا و رینارد که علاوه بر تفاوت های موجود از نظر شاخص ها اشتراکاتی نیز با هم دارند، ژئومورفوسایت هایی که بالاترین امتیاز را کسب نموده اند برای سرمایه گذاری و برنامه ریزی جهت گردشگری مناسب ترند و ژئوسایت های با امتیاز پایین نیز باید بیشتر مورد توجه قرار گیرند تا ضعف ها و کمبودهای آنها برطرف شود و این که ژنومورفوسایت های موجود در منطقه از وضعیت متوسط تا خوبی برخوردار می باشند.

ژئوتوریسم، ژئومورفوسایت، پریرا، رینارد، شهرستان نیر