بازتاب اسطوره سیاوش در قصه های عامیانه و آیین های مردمی

سیاوش از جمله تاثیرگذارترین اسطوره های ایرانی ست که از گذشته تا امروز در بسیاری باورها، آیینها، قصه های عامیانه، هنرها و سایر شئون مربوط به زندگی مردم حضور داشته است. حوادث زندگی و شیوه مرگ سیاوش به گونه ایست که برخی او را یکی از ایزدان نباتی و نماد برکت و نیکی دانسته اند؛ همچنین با توجه به نوع شخصیت و رفتار، می توان سیاوش را مظهر پاکی، مظلومیت و شهادت دانست. این امر با توجه به اتفاق های تاثیرگذار در زندگی این شخصیت نظیر عبور از آتش برای اثبات بی گناهی، مهاجرت از وطن و زندگی در غربت و کشته شدن مظلومانه او قابل بررسی است. اسطوره سیاوش با زندگی کشاورزی و مقتضیات آن نیز متناسب است، از این رو با گذشت زمان نه تنها از بین نرفته بلکه در قالب قصه های عامیانه و آیین های مردمی حفظ شده است. در این مقاله بر آنیم تا با نشان دادن نمونه هایی از این تاثیر گذاری در ادب و قصه های عامیانه، روند تحول و دگردیسی این روایت را در داستانهای فولکلور نمایش دهیم و هرگونه اشاره رمزی و شباهت با این اسطوره را در این داستانها بازنمایی کنیم. این آیینها و قصه ها بازخوانی مکرر این داستان در طول تاریخ قلمداد شده و بخشی از ناخودآگاه جمعی ایرانیان را تشکیل می دهد. ارائه فهرستی از این ارجاعات بین متنی می تواند، مقدمه ای برای تدقیق در این اسطوره و جایگاه آن در زندگی عادی و روزمره ایرانیان تلقی شود.

Keywords:

سیاوش , ایزدان نباتی , نخستین انسان , قصههای عامیانه , آیین های مردمی