رحیم سلامت آذر - دانشجوی دوره دکترای زبان و ادبیات فارسی، گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
سعید قنادی امامی - کارشناس ارشد، مدرس مدعو دانشگاه پیام نور، اردبیل، ایران

میرزا محمد تقی همدانی متخلص به «حسرت» از شاعران قرن سیزدهم هجری است که در قالب های شعری، غزل و رباعی طبع آزمایی کرده و آثاری از خود به یادگار گذاشته است. لطف کلام و فصاحت سخن از ویژگی های برجسته شعر اوست. حسرت در دیوان اشعار خود ۱۵ رباعی سروده که از زوایای گوناگون قابل بحث و بررسی است. هدف از این پژوهش، بررسی موسیقی رباعیات شاعر با استفاده از روش تحقیق تحلیلی- بسامدی و نشان دادن این مسئله است که موسیقی تا چه میزان بر نظم آهنگ شعر او تاثیر گذارده و اینکه حسرت چگونه با استفاده از ظرفیت ردیف و قافیه و ترفندهای بدیعی، معنی شعر خود را به خواننده القا کرده است. بررسی رباعیات شاعر نشان میدهد که وی با استفاده از ردیف های فعلی، یک جزئی و ساده همچنین قافیه های اسمی، صفت و استفاده از آرایه های تکرار، واج آرایی، جناس، ازدواج، تضاد و ... به آهنگین بودن و زیبایی اشعار خود افزوده است.

حسرت همدانی، رباعی، قافیه، ردیف، موسیقی کناری، موسیقی درونی