رضا غیاثی - عضو هیا تهران ت علمی دانشکده مهندسی عمران ، دانشگاه تهران،
فاطمه نظری مهر - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی عمران

پدیده شکست سد از جمله حوادثی است که همواره ب هدلیل خطرات جانی برای بشر، موضوع بسیاری از پژوه شها بوده است. در اثر شکست سد و گسترش سیلاب در نواحی پایی ندست آن ، خسارات جبرا نناپذیری به این نواحی وارد م یشود. در زمان وقوع سیلاب، هرگاه مخزن سد ظرفیت جای دادن حجم اضافی آب وارد شده به آن را نداشته باشد و سرریزهای آن نیز کارآیی لازم را نداشته باشند، آب از روی تاج سد عبور کرده و روگذری رخ م یدهد. این رخداد در سدهای خاکی به علت فرسایش سریع مصالح سد، ب هشدت خطرناک بوده و دلیل 30 درصد شکس تهای مربوط به این سدهاست. فرآیند شکست سدهای خاکی در اثر روگذری به صورت ایجاد شکاف اولیه و گسترش آن با گذشت زمان است. شبی هسازی این شکاف برای مدیریت ریسک قابل اطمینان ضروری است. در این مقاله، مکانیزم شکست سد خاکی در حالت روگذری آب و آ بشستگی ناشی از آن از طریق شبی هسازی آزمایشگاهی مورد بررسی قرار م یگیرد. بدین منظور مدل آزمایشگاهی سد از جنس ماسه با مقطع ذوزنقه در فلوم آزمایشگاهی ساخته شده و جریان آب طوری تنظیم شد که آب از روی تاج مدل سد رد شده و روگذری رخ دهد.

شکست سد، سیستم لیزرهای موازی، آ بشستگی، روگذری، مدل آزمایشگاهی