ارزیابی کاربرد تکنیک TDR در بررسی های زمین شناسی مهندسی– مطالعه موردی سد داریان

با توجه به گسترش و توسعه کاربرد تکنولوژی در زمین‎شناسی مهندسی، ژئوتکنیک، مکانیک خاک و مکانیک سنگ، هر روزه امکان استفاده از روش های جدیدتر، سریع تر و ارزان تر در این زمینه ها فراهم می شود. یکی از این روش ها تکنولوژی TDR است. این تکنولوژی در ابتدا به وسیله صنعت مخابرات و برق برای تعیین محل عیب کابل ها توسعه پیدا کرد. رادار یک مثال ابتدایی از TDR است. اساس این تکنولوژی ارسال یک پالس کوتاه انرژی است که در اثر برخورد با برخی آنومالی‎ها منعکس می شود. محل این آنومالی‎ها در صورتی قابل تعیین است که سرعت و جهت پالس مشخص باشد. یک سیستم TDR از یک دریافت کننده و تولید کننده موج رادار (الکترومغناطیس)، یک خط انتقال و موج بر تشکیل شده است. پالس الکترومغناطیس تولید شده از درون کابل هادی به سمت موج بر حرکت می کند و از طریق موج بر وارد محیط تحت آزمایش می شود. در پژوهش حاضر از این تکنیک در سد داریان و در چاه مشاهده ای شماره ۱۰ برای تعییین سطح آب زیرزمینی استفاده شده است. TDR به خوبی قادر به تشخیص سطح مشترک آب- هوا بوده و نتایج حاصل بر داده های اندازه گیری شده با روش های سنتی منطبق است. همچنین در یکی از ترانشه های مستعد لغزش در سد داریان کابل کواکسیال به عنوان سنسور TDR نصب شد. نتایج نشان دادند که TDR زون های برشی و کششی کابل را که در نتیجه حرکات زمین به وجود آمده اند با موفقیت شناسایی می کند. در نهایت از آنجا که پردازش دستی داده های TDR بسیار مشکل و نیازمند دقت و زمان زیادی است؛ روشی را برای پردازش کامپیوتری این داده ها ابداع شد.

Keywords:

TDR , ثابت انعکاس , سطح آب , پالس الکترومغناطیس , زمین‎شناسی مهندسی