فاطمه فرجام پور - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری دانشگاه جندی شاپور دزفول، دزفول، ایران
بهزاد وثیق - استادیار گروه معماری دانشگاه جندی شاپور دزفول، دزفول، ایران

در خانه های تاریخی تزئینات نما و پنجره ها عناصری مهم در زیبایی بنا محسوب می گردند که علاوه بر زیبایی نقش مهمی درعملکرد اقلیمی بنا ایفا می کنند. هدف اصلی این تحقیق شناسایی و تحلیل شاخصه های تزئینی نمای تالار اصلی در جهتشمال خانه های زینت الملوک، عطروش و عمارت نارنجستان قوام می باشد که از بناهای تاریخی و شاخص دوره قاجار در شهرشیراز می باشند. روش تحقیق، تفسیری- تاریخی و روشگردآوری، مشاهده شخصی می باشد. ابزار تحقیق نیز مقایسه هندسی ابعاد و اندازه پنجره ها است که توسط نرم افزار اتوکد انجام شده است. فرضیه تحقیق این است که در دوره قاجار معماران ازیک الگوی واحد جهت طراحی ابعاد و اندازه پنجره ها و نماها پیروی کرده اند، بنابراین سوال این است که در سه بنای ذکر شدهدر ابعاد و اندازه نما در جبهه شمالی چه مشابهت هایی وجود دارد؟ در نتیجه حاصل از این پژوهش مشاهده می شود که بامقایسه ابعاد و اندازه پنجره ها و بررسی تناسبات هندسی موجود بین آنها، نسبت های مشخصی در بین چند مولفه از نما وجوددارد. در سه نمونه موردی ذکر شده نسبت طول پنجرهها به عرض آنها ۲/۷-۲/۴ متر، نسبت مساحت پنجره ها به کل نما ۰/۲۹-۰/۲۳ متر و نسبت ارتفاع پنجره ها به ارتفاع بنا ۰/۵-۰/۳۲ متر می باشد.

مقایسه ابعاد پنجره ها ، تناسبات هندسی، خانه های شیراز، قاجار