زهرا سلمانی نژاد - کارشناس ارشد ارتباط تصویری،موسسه غیرانتفاعی آپادانا شیراز،شیراز،ایران
اشکان رحمانی - استادیاردانشگاه شیراز،دانشکده هنر ومعماری،بخش هنر،شیراز،ایران

دوره قاجار بخش مهمی از تاریخ قالی بافی ایران را شامل می شود، طرح ها و نقوش این دوره به الگوهای پیشین و سنت خودوفادار بوده اند ولی در طی زمان دچار تغییر و تحولاتی شده اند. هدف ازاین پژوهش معرفنی فرش در دوره قاجاریه در شهرکرمان و مورد بررسی قرار دادن فرش های بافته شده در این شهر و بررسی آن ها ازلحاظ بصری وکشف پیشامتنی و پیرامتننیهای کلامی و تصویری تاثیرگذار بر فرش های مورد مطالعه و بررسی روابط پیشامتنی وپیرامتنی بین این متون است. مطالعاترا برای دستیابی به پاسخ سوالاتی مانند؛ ساختار طرح نقوش فرش دوره قاجاریه درشهرکرمان بر چه شکلی استوار است و یاپیشامتنی وپیرامتن چه تاثیری برروی نقوش فرش دوره قاجاریه درکرمان را دارد مطرح می نماییم. این پژوهش از نظرهدف جزو دسته پژوهش های کاربردی قرار می گیرد و روش تحقیق آن توصیفی- تحلیلی است. بر پایه نتایج این پژوهش، میتوان گفت که نقوش فرش کرمان برگرفته از دوره صفویه بود که طرح ها و نقش مایه آن متناسب با شرایط بازار دچار تغییراتیشده است. در پی جنگ های جهانی و تغییر سلیقه این شرکت های خارجی بازار فرش ایران تحولاتی بر طراحی فرش کرمانایجاد شد که در هر دوره ویژگی خاصی پیدا کردند که نشان دهنده تطابق هنرمندان با شرایط موجود خواست خریداران بود.تاثیرگذاری دوره های پیشین و وجود شرکت های استعمارگونه خارجی که بر بازار فرش کرمان در این زمان مسلط بودندپیشامتنی وپیرامتنی این موضوع را مشخص می سازد.

فرش، دوره قاجار، شهر کرمان نقوش