مروری بر تحولات منسوجات قاجار درگذار از سنت به مدرنیته

داستان تاریخی حضور بی شائبه ی اروپاییان درزمان صفویه، حکومتی که داعیه ی زمامداری دینی و قدر قدرتی خود را به جهان اثبات نمود، فرسنگ ها فاصله با تراژدی حضور آنها در دوران قاجار در ایران دارد. وقوع تحولات همه جانبه ی اروپائیان و عقب ماندگی ایران، آغازگر چالش هایی برای جامعه ی خواهان پیشرفت و ترقی آن زمان قاجار بود. با مرور دوران تاریخی، گذار ازسنتهای قدیمی به تفکرات و شیوه های نوینی که غرب در طی سالیان به آن رسیده بود و اکنون آن را به جامعه ی ایرانی ارائه میداد، این سوال را ایجاد می کند که خصوصیات عصر مدرن و فشارهای چند جانبه ای که بر بدنه ی فرهنگی، اقتصادی، سیاسی،اعتقادی و حتی مذهبی جوامع سنتی از جمله ایران وارد کرد تا چه اندازه بر تحولات صنعت نساجی و پارچه بافی ایران موثر بود؟و آیا ساختار درون متنی جامعه ی آن روز ایران در چالش های ایجاد شده برای صنعت نساجی و حتی دیگر حوزه ها نقشی نداشت؟آن چه به عنوان هدف در این مقاله مورد نظر است، بررسی تحولات صنعت پارچه و نساجی در دوران قاجار و نقش اروپاییان درروند فزایندهی این تحولات است. اروپایی که در جریان صنعتی شدن و گذار از چالش های سنت و مدرن، شیوه های جدیدی رادر جوانب حیات خود تجربه می کرد. به این منظور، روش تحقیق به صورت کیفی (توصیفی - تحلیلی) و روش تجزیه و تحلیل اطلاعات از طریق تحلیل محتوا انجام شده است. منابع این تحقیق کتاب ها، سفرنامه ها و مقالات مرتبط به آن دروان بوده و ازطریق مطالعه و بررسی تحلیل و استنتاج صورت گرفته است. در این مقاله به بررسی تحولات نساجی در طی ۴ دوره ی سلطنتی قاجارها پرداخته شده و نیز تحولات درون متنی جامعه ی ایرانی، چه در تاثیر از ارتباط اروپا و چه بی تاثیر از آن مورد بحث قرارگرفته است.

Keywords:

نساجی , قاجار , گذار , سنت , مدرن