بررسی ویژگی های ژئوشیمیایی سازند سروک در بلوک D حوضه خلیج فارس

سازند سروک (با سن کرتاسه) یکی از مهم ترین مخازن نفتی در جنوب ایران بوده و حجم قابل توجهی از تولید نفت در حوضه خلیج فارس به این سازند نسبت داده می شود. در طرح مطالعاتی حاضر به منظور ارزیابی توان هیدروکربن زایی این سازند، بررسی روی مغزه ها، خرده های حفاری و نمونه های نفتی تهیه شده از چاه های میادین واقع در بلوک D خلیج فارس در گستره بخش ایرانی انجام شد. تطابق یعنی مقایسه ژئوشیمیایی بین هیدروکربن ها، یا هیدروکربن ها با سنگ منشاو تعیین چگونگی ارتباط ژنتیکی بین آنها که برای این منظور از ابزارها و پارامترهایی مانند بیومارکرها و ایزوتوپ استفاده می شود. نتایج حاصل از آنالیزهای ژئوشیمیایی شامل آنالیزهای مقدماتی (پیرولیز راک اول(، استخراج و تفکیک بیتومن، آزمایشات تکمیلی (کروماتوگرافی گازی) و کروماتوگرافی گازی-طیف سنجی جرمی و بررسی های ایزوتوپی، بر روی نمونه ها بیان می دارد که کروژن نمونه های بررسی شده مخلوطی از انواع II و III بوده و نشان می دهد که مواد آلی تولید کننده هیدروکربن از محیطی دریایی همراه با اندکی ورودی از خشکی تولید شده اند. هیدروکربن های موجود در سازند سروک از یک سنگ منشا با جنس کلاستیک-کمی کربناته تولید و در شرایطی احیایی-نیمه احیایی راسب شده اند. کروماتوگرام های برش های اشباع نمونه ها نشان از عدم وجود پدیده تخریب زیستی نمونه های تحت مطالعه دارد. نمونه های نفتی و میان لایه ای شیلی-آهکی سازند سروک پتانسیلی هیدروکربنی متوسط تا خوب را نشان می دهند. مجموعه نمونه های تحت بررسی، از نظر درجه بلوغ، در شروع پنجره نفت زایی (اواخر دیاژنز-اوایل کاتاژنز) قرار گرفته اند. همچنین هیدروکربن ها خصوصیات پارافینیک-نفتنیک، را نشان می دهند. به نظر می رسد که لایه های شیلی-آهکی موجود در بخش هایی از سازند سروک (بخش احمدی)  در بلوک D خلیج فارس، سبب تولید هیدروکربن های موجود در مخزن سروک شده است.

Keywords:

سازند سروک , حوضه خلیج فارس , سنگ منشا , محتویات مخزنی و خصوصیات ژئوشیمیایی