معرفی سامانه گسلی جوزک- قتلیش در پهنه کپه داغ باختری و نقش آن در پهنه بندی ساختاری منطقه

حوضه کپه داغ با توجه به شباهت های ساختاری و رسوبی با  پهنه زاگرس، مورد توجه زمین شناسان قرار گرفته است. در این پژوهش با استفاده از شواهد سنجش از دور، مطالعات صحرایی، تغییرات چینه شناسی و فعالیت های زمین لرزه ای،  سامانه گسل اصلی جوزک- قتلیش معرفی می شود. مطالعات نشان می دهد از دیدگاه لرزه خیزی، زمین لرزه های اوت ۹۴۳ میلادی با بزرگای ۶/۷  و ۱۴ فوریه ۱۹۷۶ با بزرگای ۳/۴  از مهم ترین زمین لرزه هایی هستند که روی این سامانه گسلی ثبت شده اند. از دیدگاه چینه شناسی تغییر سازند شوریجه به سازند زرد از خاور به باختر گسل جوزک- قتلیش روشن ترین تغییر سازندی در خاور و باختر گسل یاد شده است. نقشه های تغییر ستبرای سازند شوریجه نیز نشان داد ستبرای این سازند در نزدیکی گسل جوزک- قتلیش از خاور به باختر به صفر می رسد و در امتداد آن ستبرای سازند زرد از باختر گسل یاد شده به سوی باختر حوضه به تدریج افزایش پیدا می کند. از شواهد کارکرد چپ بر این گسل وجود آبراهه‎های منحرف و جابه جا شده در بخش جنوبی این گسل است. آبراهه ها در جنوب آشخانه که از کوه های یمن داغ سرچشمه می گیرد در میانه راه در پهنه گسلی مورد بحث به سوی باختر منحرف می شوند و برخی از آنها جابه‎جایی حدود ۶۰ تا ۱۳۰ متر را نشان می دهند. در بخش شمالی در میان مخزن سد شیرین دره جابه جایی محور ناودیسی که مخزن سد در آن قرار می گیرد در واحدهای ماسه سنگی آیتامیر به‎صورت چپ بر دیده می شود. در سوی شمال خاور، جابه جایی محور ناودیس های امیرآباد، تاقدیس میان سو و حتی ناودیس گیفان می تواند از شواهد کارکرد چپ برگسل جوزک-قتلیش در منطقه باشد. این گسل با روند شمال خاور- جنوب باختر و کارکرد چپ بر و تاثیرات آن بر زمین ساخت محدوده می تواند به عنوان مرز میان کپه داغ خاوری و باختری مورد توجه قرار گیرد و همچنین با توجه به تغییر ستبرا و رخساره سازندها (مانند سازند زرد و شوریجه به عنوان سنگ پوش مخازن) می تواند کلیدی برای در یافت مخازن نفتی حوضه کپه داغ باشد.

Keywords:

گسل جوزک- قتلیش , سازند زرد , کپه داغ باختری , نوزمین ساخت در کپه داغ