سمانه کیومرث - فردوسی مشهد
سید امیر محمد علوی زاده - عضو هیات علمی گروه جغرافیا و برنامه ریری روستایی، دانشگاه پیام نور ، تهران، ایران
الهام ابرهیمی - دانش آموخته کارشناسی ارشد رشته جغرافیا، دانشگاه فردوسی مشهد

مهاجرت های روستایی از یک سو تحت تاثیر علل درهم تنیده و مختلفی اند و از سوی دیگر به پیامدهای گوناگونی منتج می شوند که جامعه بشری را به چالش کشیده اند؛ بنابراین، بررسی علل و پیامدهای این مهاجرت ها و تحلیل روابط بین آنها بسیار حائز اهمیت است و می تواند راهگشای برنامه­ریزان این حوزه باشد. یکی از این عوامل جنگ است که عوارض و تبعات ناگواری بخصوص در کوچاندن مردم محلی به ویژه روستائیان دارد. نقش مدیریت روستایی در بازگشت مهاجران بسیار مهم است و نیاز به بررسی همه جانبه دارد. جامعه آماری این تحقیق مهاجران روستایی بازگشتی (زرینجوب، دستک­علیا، سرابله و تپه رش کلاشی) در شهرستان سرپل­ذهاب و ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه است. نمونه مورد مطالعه ۱۵۰ نفر از مهاجران بازگشتی است. از آنجا که تعداد محدود بود، کل جامعه آماری به عنوان حجم نمونه انتخاب شد. پرسشنامه دربردارنده ۲۳ سوال بود که پایایی آن از طریق فرمول کرونباخ به میزان ۸۱/۰ مورد تایید واقع شد و روایی آن نیز از طریق ارائه به کارشناسان دانشگاهی تائید گردید. این پژوهش براساس روش تحلیلی توصیفی و استفاده از شاخص سبک مدیریتی لیکرت هشت گزینه ای، به بررسی نقش مدیریت روستایی در تشویق و ایجاد انگیزه بازگشت مهاجران جنگ تحمیلی به زادگاه خود در تعدادی از روستاهای جنگزده شهرستان سرپل­ذهاب پرداخته است و نتایج نشاندهنده آن بود که از سنجش ۵ شاخص مورد بررسی هیچ کدام در جایگاه ۳ یا بیشتر قرار نداشت و اکثرا بین ۲ تا ۳ و یک مورد یعنی تصمیم گیری کمتر از ۲ بود؛ بنابراین نتایج مشخص کرد که سبک و چگونگی مدیریت آن در ابعاد مختلف باید بر کار مسئولین و برخورد با مهاجران حاکم باشد و همواره به نظر می رسد که در پایان هر اقدام موثر از نظرات مهاجران در جهت بهبود نحوه اجرا و تاثیرگذاری موثرتر در سالهای آینده استفاده شود تا بتوان ضرایب شاخصها را بیشتر کرد و از آن جهت برای بهبود کارایی گام برداشت و از قسمت آمرانه به سمت مشارکت حرکت مداومی داشت. از طرفی در بررسی ارتباط بین سبک و شیوه برخورد با مهاجران و رضایت مهاجران وجود ضریب همبستگی به میزان ۶۴۵/۰ نشاندهنده وجود همبستگی مثبت بین دو متغیر این پژوهش است به عبارت دیگر ارتباط مستقیمی بین شیوه برخورد با مهاجران و رضایت مهاجران وجود دارد. هم­چنین سطح معنی داری ۰۰۱/۰ است و بیانگر این مطلب است و که همبستگی بین دو متغیر شیوه برخورد با مهاجران و رضایت مهاجران، معنی دار است و می توان گفت بین دو متغیر شیوه برخورد با مهاجران و رضایت مهاجران همبستگی وجود دارد.

جنگ تحمیلی, مدیریت, مهاجران, روستا, بازگشت, سرپل ذهاب.