حمید پژوهان - کارشناس ارشد جغرافیای نظامی
حسن سعادتی - پژوهشگر دانشگاه جامع امام حسین(ع)
سید علی رضا عزیز موسوی - کارشناس ارشد علوم دفاعی دانشگاه جامع امام حسین(ع)

حضور عشایر همواره در امنیت مرزی کشور تاثیرگذار بوده و از مهم ترین عوامل بازدارنده تهاجم دشمن به نواحی مرزی کشور در طول تاریخ حکمرانان این مرزوبوم به شمار رفته است، ازاین رو، عشایر به عنوان یکی از اقشار مهم و تاثیرگذار جامعه سنتی ایران در طول تاریخ، همواره دارای نقش بسزایی در تحولات سیاسی نظامی ایران بوده اند. بررسی فرصت ها و آسیب ها و هم چنین نقاط قوت و ضعف جامعه ایلات و عشایر استان و اهمیت رفع موانع عشایر و تاثیر آن در امنیت مناطق مرزی استان ایلام ازجمله اهداف پژوهش حاضر است. در این پژوهش از روش توصیفی و با رویکردی تحلیلی، از مطالعات کتابخانه ای و مشاهدات میدانی و مصاحبه بهره گیری شده است و در محیط نرم افزاری مکس کیو دی ای[۱] مصاحبه ها پیاده سازی، محاسبه و پس از کدگذاری، دسته بندی شده است. نتایج پژوهش نشان داد که این قشر در امنیت مرزی استان نقشی اثرگذار داشته و بسترهای مناسبی درقالب راهکارهای عملی جهت بهره برداری حداکثری از این توانمندی نیز فراهم شده است. هم چنین نتایج نشان داد که علی رغم اینکه قشر عشایر مرزنشین از موثرترین عوامل امنیت در مرزها می باشند، توجه به آنها ازلحاظ امکانات زیرساختی، تامین آب آشامیدنی، علوفه، بهداشت، آموزش وپرورش، حمایت از محصولات و... نسبت به دیگر اقشار جامعه کم تر شده است. ازاین رو، پیشنهاد و راهکارهایی جهت کاربست و استفاده از توان عشایر در راستای ارتقای امنیت استان در سه سطح کلان، استانی و سازمانی مطرح شده است. ۴.MAXQDA 

عشایر, مرزنشین, ایلام, امنیت مرزی, فرصت امنیتی در نوار مرزی