علی بابایی - دانشجوی کارشناسی ارشد تاریخ اسلام، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

بعد از مواجهه ی جهان اسلام با تمدن غرب در تاریخ معاصر، نظریهپردازی پیرامون تمدنسازی اسلامی، در زمره ی سوژه های مهم و جدی اندیشه ورزان اسلامی قرار گرفت. لایه ی نخبگانی جهان اسلام در مواجهه با زیست جهان مدرن، سه دسته شد. برخی نسبت به پدیده ی غرب دچار کشش، برخی دچار گریزش و عده ای نیز دچار دگرش فکری بر مدار سنت شدند که مودودی در گروه سوم جاگیر می شود. مودودی از جمله نظریهپردازان تاثیرگذار این حوزه است که پندارهای علمی اش همواره در عرصه های مختلف جهان اسلام، نمود سیاسی و اجتماعی یافت. جهتگیری نظام فکری مودودی بر بنیاد کتاب و سنت، نسق و انتظام یافت. سیستم تمدنی مودودی، چند گزاره ی سازنده و پیشرو دارد که می توان زن، تربیت، خانواده و خودسازی را از جمله ی آن ها دانست. در این پژوهش در پی پاسخ به این پرسش هستیم که گزاره ها و انگاره های سازنده ی تمدن مطلوب مودودی چیست؟ از این رو در این جستار این مدعا طرح شده که مودودی با اتکا بر انگاره های توحیدی و توجه ویژه به نقشمندی زن در فرآیند تمدنسازی، به تئوریپردازی در این حوزه پرداخته است. دستیابی به ارکان سیستم تمدنی مودودی مشتمل بر پندار تزکیه، تصفیه ی زیست جنسی جامعه، دایرمدار بودن نقشمندی تربیتی زن و پیشرو بودن خانواده در تمدنسازی ، از جمله دستاورد های این پژوهش محسوب می شود.

مودودی، تمدن اسلامی، زن، تصفیه زیست جنسی، پندار تزکیه.