رسوب شناسی و ژئوشیمی رسوبات سیلیسی آواری (ترشیری- کواترنری) سواحل خاوری چابهار، جنوب خاور سیستان و بلوچستان

در این مطالعه، نهشته های گلسنگی و ماسه سنگی سواحل خاوری چابهار مورد بررسی رسوب شناسی و ژئوشیمی قرار گرفته است. بر این اساس ۵۰  نمونه گلسنگ و ماسه سنگ از ۵ برش تیس، رمین، لیپار، گورانکش و خور گریندر برداشت و مورد تجزیه دانه بندی و تجزیه شیمیایی به روش های XRF  و ICP-AES  قرار گرفت. جورشدگی و کج شدگی مثبت نمونه ها (فراوانی ذرات دانه ریز) بیانگر رسوب گذاری آنها در محیطی آرام و کم انرژی است. تجزیه و تحلیل ژئوشیمیایی عناصر اصلی ۱۰ نمونه از گلسنگ ها و ماسه سنگ های سواحل خاوری چابهار به سن میوسن پسین- پلیستوسن واقع شده در پهنه مکران و رسم داده ها روی نمودارهای تقسیم بندی سنگ های آواری ترکیب ماسه سنگ ها را وکی وگلسنگ ها را شیل نشان می دهد. افزون بر این، تعیین اثر هوازدگی در ناحیه منشا با استفاده از اندیس های دگرسانی شیمیایی (CIA) و هوازدگی شیمیایی (CWI) میزان هوازدگی این نهشته ها را در منطقه منشا متوسط معرفی می کند. اندیس تنوع ترکیبی (ICV) نیز در رسوبات مورد مطالعه، به‎طور میانگین ۵۷/۱ و نشان دهنده این است که رسوبات دارای بلوغ شیمیایی متوسط هستند و از رسوبات چرخه اول رسوبی نتیجه شده اند. الگوی پراکندگی عناصر خاکی کمیاب در نمودارهای عنکبوتی نشان از غنی شدگی این سنگ ها از عناصر خاکی کمیاب سبک (LRRE) نسبت به عناصر خاکی کمیاب سنگین (HRRE) دارد. بالا بودن نسبت های LILE/HFSE و LRRE/HRRE در نمونه ها و شباهت ترکیب شیمیایی آنها با سنگ های مناطق فرورانش نشان می دهد که سیلیسی- آواری های سواحل چابهار در منطقه فرورانش تشکیل شده اند. استفاده از نمودارهای متمایز کننده محیط زمین ساختی همراه با الگوی نمودارهای چندمتغیره نیز نشان دهنده این است که سنگ های مورد مطالعه در حاشیه فعال قاره (ACM) ایجاد شده اند.

Keywords:

مکران , چابهار , رسوب شناسی , رسوبات سیلیسی- آواری , ژئوشیمی , عناصر خاکی کمیاب