کارکرد مفهوم کلی دراندیشه ابن سینا و هگل

Publish Year: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 139

This Paper With 28 Page And PDF Format Ready To Download

  • Certificate
  • من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این Paper:

شناسه ملی سند علمی:

JR_APMN-25-65_002

تاریخ نمایه سازی: 6 بهمن 1400

Abstract:

در تاریخ فلسفه، آنچه مفهوم کلی را به مسئله تبدیل کرده، کارکردهای هستی­ شناختی، معرفتی و نیز کلامی آن بوده است؛ البته توجه به چنین کارکردهایی، فهمی فراتر به ­لحاظ حیث منطقی آن را می­ طلبد. در این حوزه، نگرش خاص ابن سینا درباره کلی طبیعی که درپرتو اعتبارات لابشرطی ماهیت و با وصف معقولیت بر آن تاکید شده است، امکان مقایسه با کلی انضمامی هگل با چنین وصفی را فراهم می­ آورد؛ بنابراین، ارتباط بین عالم محسوس و عالم معقول، تجرد نفس، نسبت کلی با افراد خود، و مسئله تشخص و فردیت ازجمله موضوعاتی هستند که کارکردهای یادشده را توجیه می کنند؛ اما آنچه در این بحث، نسبت هگل با ابن سینا را نشان می دهد، در وهله نخست، توجه به معقولیت ثانی یا فلسفی مفهوم کلی و سپس توجه به کارکردهای آن است که درپرتو اندیشه ارسطو- افلاطونی شکل گرفته است. بی­تردید، در تحلیل و واکاوی مفهوم کلی و تعینات آن، هگل و ابن­ سینا تحقق عینی این مفهوم در افرادش را پذیرفته ­اند؛ ولی به ­زعم هگل، کلی انضمامی در اصطلاح حکمت سینوی، ماهیتی مخلوطه و بشرط شیء است که در سطحی فراتر از ماهیت و وجود (صورت معقول) عرضه شده و کاملا حیث ایجابی یافته؛ درحالی که آنچه کلی طبیعی را با توجه به حیث سلبی­اش درسطح ماهیت، به صورت مبهم درآورده، نحوه موجودیت آن است؛ افزون ­بر آن، هگل براساس نظریه وحدت ضدین، کلی انضمامی را تحلیل کرده و استنتاج کثیر از واحد را برخلاف قاعده الواحد ابن سینا مجاز دانسته و درنهایت، در دام مفهوم ­گرایی افتاده است.

Authors

سیدامیرحسین فضل الهی

دانش آموخته دکتری فلسفه تطبیقی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم تحقیقات، تهران، ایران.

علی مرادخانی

دانشیار گروه فلسفه، واحد شمال دانشگاه آزاد اسلامی تهران. ا یران

مراجع و منابع این Paper:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :
  • ابراهیمی دینانی، غلام­حسین (۱۳۸۰). قواعد کلی فلسفی در فلسفه اسلامی ...
  • ابن سینا، حسین بن عبدالله (۱۳۷۵). النفس من کتاب الشفا. ...
  • ابن سینا، حسین بن عبدالله (۱۴۰۴ق). التعلیقات. بیروت: مکتبه الاعلام ...
  • ابن سینا، حسین بن عبدالله (۱۴۰۵ق-الف). الهیات شفاء. قم: المنشورات ...
  • ابن سینا، حسین بن عبدالله (۱۴۰۵ق-ب). منطق الشفاء. قم: المنشورات ...
  • ابن سینا، حسین بن عبدالله (۱۹۵۰م). الاشارات و التنبیهات مع ...
  • ابن سینا، حسین بن عبدالله (۱۹۷۸م). الانصاف. کویت: وکاله المطبوعات ...
  • ابن سینا، حسین بن عبدالله (۱۹۸۰م). عیون الحکمه. بیروت: دار ...
  • استیس، والتر (۱۳۵۷). فلسفه هگل (جلد ۲) (حمید عنایت). تهران: ...
  • صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم (۱۳۶۸). الشواهد الربوبیه مع تعلیق ...
  • صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم (۱۹۸۱م). الحکمه المتعالیه فی الاسفار ...
  • طباطبایی، محمدحسین (۱۴۰۴ق). النهایه الحکمه. قم: جامعه مدرسین- نشر اسلامی ...
  • لاسکم، دیوید (۱۳۸۰). تفکر در دوره قرون وسطی (محمدسعید حنایی ...
  • مجتهدی، کریم (۱۳۷۵). فلسفه در قرون وسطی. تهران: پژوهشگاه علوم ...
  • مصطفوی، سید حسن (۱۳۸۷). شرح نمط سوم اشارات و تنبیهات. ...
  • Ferrarin, A. (۲۰۱۰). Hegel and Aristotle. Cambridge: Cambridge University Press ...
  • Hegel, G. W. F. (۱۸۹۵). Lecture on the Philosophy of ...
  • Hegel, G. W. F. (۱۸۹۶). Lectures of the History of ...
  • Hegel, G. W. F. (۱۹۷۷). Phenomenology of Spirit. (A. Miller, ...
  • Hegel, G. W. F. (۱۹۸۴). Hegel: The Letters. (C. Butler ...
  • Hegel, G. W. F. (۱۹۹۱). The Encyclopaedia Logic. Indiana Polis: ...
  • Hegel, G. W. F. (۱۹۹۵). Lectures on the Philosophy of ...
  • Hegel, G. W. F. (۲۰۱۰). The Science of Logic (G. ...
  • Rockmore, T. (۱۹۹۶). On Hegel: Epistemology and Contemprary Philosophy. Humanity ...
  • Rosen, S. (۲۰۱۴). The Idea of Hegel's Science of Logic. ...
  • Sirkel, R. (۲۰۱۰). The Problem of Katholou (Universals) in Aristotle. ...
  • Stern, R. (۲۰۰۶). Hegelian Metaphysics. Oxford: Oxford University Press ...
  • Vos, A. (۲۰۰۶). Philosophy of Duns Scotus. Edinburgh University Press ...
  • نمایش کامل مراجع