مرتضی کرمی - کارشناس ارشد مکانیک سنگ ، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان
سهیلا دیانی - کارشناس ارشد مکانیک سنگ ، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان.
لهراسب فرامرزی - استادیار دانشگاه صنعتی اصفهان، دانشکده مهندسی معدن.

تونل انتقال آب سبزکوه با قطر نهایی4/5 متر و طول تقریبی 11 کیلومتر به منظور انتقال 90 میلیون متر مکعب آب در سال از حوزه سبزکوه به سد چغاخور در استان چهار محال و بختیاری و حدود 80 کیلومتری جنوب شهرکرد قرار دارد. با توجه به طول زیاد تونل و لزوم اجرای سریع و ایمن آن، استفاده از روش حفاری مکانیزه با TBM در اولویت قرار گرفته است که پس از مطالعات و بررس یهای انجا مشده د رخصوص مشخصات ژئومکانیکی و زمی نشناسی مسیر تونل TBM دو سپری برای حفاری آن پیشنهاد شده است. به علت عبور تونل از تود ههای سنگی ضعیف، گسله و خردشده که تحت روباره زیادی قرار دارند، وقوع پدیده مچال هشوندگی طی حفاری تونل سبزکوه محتمل است که در صورت شدید بودنهمگرای یهای حاصل از این پدیده، مشکلات قاب لتوجهی مانند گی رافتادن سر حفار یا سپر در ناحیه ماشین و نیز آسیب رسیدن به پوشش سگمنتیتون لدر ناحیه پشتیبانی TBM رخ خواهد داد. برای جلوگیری از گی رافتادن سپرTBM کاهش فشار وارده از جانب سنگ به پوشش سگمنتی، باید سازندهای سنگی در مسیر تونل از لحاظ استعداد مچال هشوندگی بررسی شوند تا حین حفاری تونل به مشکلات غی رمترقبه که ناشی از مچال هشوندگی است مواجه نشده و برای کاهش یا ازبین بردن اثرات منفی این پدیده روی سیستم نگهداری، اقدامات پیشگیرانه و جانبی انجام شود. در این مطالعه با استفاده از رو شهای تجربی و نیمه تجربی، رفتار مچال هشوندگی تود ههای سنگی مسیر تونل انتقال آب سبزکوه بررسی شده و تود ههای مستعد این پدیده مشخص شد هاند.

تونل انتقال آب، مچال هشوندگی، حفاری مکانیزهTBM، روش های تجربی و نیمه تجربی