علیرضا رادخواه - گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایرا ن
سهیل ایگدری - گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایرا ن

با توجه به اهمیت اکولوژیکی رودخانه ها و توسعه و گسترش فعالیت های انسانی در این اکوسیستم های مطالعه حاضر با هدف ارزیابی اثرات اکولوژیکی ناشی از لایروبی رودخانه ها بر زیستگاه مارماهی دهان گرد خزری (Caspiomyzon wagneri) صورت گرفته است. از جمله مهم ترین اثرات اکولوژیکی ناشی از فعالیت های لایروبی در رودخانه ها می توان به از بین رفتن مستقیم زیستگاه، اختلال در توزیع گونه ها، کاهش نفوذ نور، کاهش تولید اولیه و کاهش فرصت های تغذیه ای برای موجودات آبزی اشاره کرد. از بین رفتن زیستگاه و محل های تخم ریزی ماهیان یکی از جنبه های منفی اثرات فعالیت های لایروبی در رودخانه های می باشد. مارماهی دهان گرد خزری گونه ای رودکوچ است که به منظور تولید مثل از مناطق دریایی به آبهای شیرین و رودخانه های حاشیه دریای خزر مهاجرت می کند. این ماهی معمولا در بسترهای شنی و قلوه سنگی تخم ریزی می کند. با انجام عملیات لایروبی در بسیاری از اکوسیستم های رودخانه ای حاشیه دریای خزر، بسیاری از محل های مناسب برای تخم ریزی مارماهی دهان گرد خزری، مطلوبیت اکولوژیکی خود را از دست داده اند. این موضوع در مورد ماهیان به ویژه گونه هایی مانند مارماهی دهان گرد خزری که در معرض تهدید قرار دارد، از اهمیت بالایی برخوردار است چرا که می تواند موجب کاهش ذخایر این ماهی بومی و ارزشمند حوضه دریای خزر شود.

مارماهی دهان گرد خزری، لایروبی رودخانه ها، زیستگاه ماهیان، توزیع گونه ها، محلهای تخم ریزی