بهنام فارسی - استادیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه یزد
فاطمه شهریاری - دانشجوی کارشناسی ارشد زبان و ادبیات عربی دانشگاه یزد
محمد مهدی سمتی - استادیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه یزد

رمان «ما لا تذروه الریاح» اثر «محمد عرعار» روایتگر تاثیرات روانی استعمار فرانسه بر مردمان کشور الجزایر است که در قالب شخصیت «بشیر» نمود یافته است. یکی از مهم ترین این تاثیرات، رشد چشم گیر عقده حقارت در میان ساکنان این مرزوبوم است که می توان جنبه های مختلف آن را با استفاده از نظریه آلفرد آدلر بررسی نمود. این مقاله به دنبال آن است که با استفاده از روش توصیفی تحلیلی و با رویکرد روان شناختی آلفرد آدلر، علل پیدایش عقده حقارت و چگونگی بروز آن در شخصیت بشیر را بررسی کند و به این مسئله بپردازد که آیا راهی برای خروج از این بحران وجود دارد؟ تحلیل روان شناختی رمان «ما لا تذروه الریاح» حاکی از آن است که عقده حقارت نهفته در دل قهرمان داستان، در قالب رفتارهایی مانند ازخودبیگانگی (هویت باختگی)، تحقیر دیگران و تقلید نمود پیدا کرده است و تنها راه خروج از این وضعیت، آن است که مردم این کشور با آگاهی یافتن نسبت به تاریخ، میراث ملی، فرهنگی، دینی و خانوادگی خود، به خودآگاهی برسند و دیگر ملت ها را بر خود برتر ندانند.

آلفرد آدلر, عقده حقارت, رمان معاصر الجزایری, محمد العالی عرعار, رمان «ما لا تذروه الریاح»