جمیل جعفری - استادیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه کردستان، سنندج
هادی رضوان - دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه کردستان، سنندج
زینب بیگ زاده - دانشجوی کارشناسی ارشد زبان و ادبیات عربی دانشگاه کردستان، سنندج

پژوهش های انجام شده در حوزه زبان شناسی اجتماعی نشان می دهد که عوامل اجتماعی به ویژه جنسیت تاثیر بسزایی بر زبان دارند. ازآنجاکه زنان در عصر حاضر به صورت گسترده ای به نوشتن رمان گرایش پیدا کرده و جنبه هایی از زندگی جنسیتی شان را در آن منعکس ساخته اند، مسئله تفاوت های جنسیتی همواره رابطه ویژه ای با رمان داشته و در حوزه های مختلف زبان شناسی نیز تاثیر این عامل بر رفتارهای زبانی به ویژه در رمان بررسی شده است. ازجمله نظریات زبان شناسی که در انجام این پژوهش ها کاربرد فراوانی دارد نظریه مایکل هالیدی است. وی بخش های بنیادین معنا در زبان را، در سه فرانقش «اندیشگانی، بینافردی و متنی» بررسی نموده است. براساس همین نظریه، پژوهش حاضر می کوشد با روش توصیفی تحلیلی، رابطه بین زبان و جنسیت را در رمان «اصل و فصل» سحر خلیفه، در سطوح مختلف «معنایی، نحوی و منظور شناختی» بررسی کند. مهم ترین نتیجه به دست آمده نشان می دهد تاثیر جنسیت نویسنده و عوامل اجتماعی بر واژگان، جملات و تفکرات وی در خلال داستان و نیز تلاش نویسنده برای بازنمود هویت و نقش زنان در اجتماع از طریق زبان در داستان است.

زبان و جنسیت, فرانقش های زبانی, مایکل هالیدی, رمان اصل و فصل, سحر خلیفه