آزاده ولی پور - دانشجوی دکتری فیزیک دریا- واحد علوم و تحقیقات تهران - عضو هیئت علمی دانش
علی کرمی خانیکی - عضو هیات علمی پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری
عباسعلی علی اکبری بیدختی - دانشیار گروه فیزیک فضا - عضو هیات علمی موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران
وحید چگینی - دکتری مهندسی ساحل - عضو هیات علمی مرکز ملی اقیانوس شناسی

سواحل استان مازندران سواحلی پرجاذبه برای عامه مردم خصوصاً در فصول گرم سال به شمار می روند و این در حالی است که آمار ها نشان می دهد، شنا در سواحل این استان که غالباً سواحلی با شیب ملایم هستند، خطری جدی برای شناگران محسوب می گردد. مطالعه نحوه تغییرات حالت ساحل با گذشت زمان، جریان های برگشتی را در سواحل این استان عامل اصلی تلفات و علت فرسایش نیمرخ ساحل معرفی می کند. در این تحقیق پس از انتخاب هفت ایستگاه مختلف در سراسر ساحل از طریق مطالعه گلموج های بدست آمده از ماژول SW نرم افزار 21 Mike به بررسی شرایط هیدرودینامیکی حاکم بر سواحل این استان پرداخته شد. هم چنین پس از محاسبه شیب عمومی ساحل با کمک نرم افزار ArcGIS پهنای منطقه خیزاب ساحلی و فاصله کانال های جریان برگشتی در هر ایستگاه مورد محاسبه قرار گرفت. به این ترتیب از طریق مقایسه شدت نیروی واداشت (فرمول در متن اصلی مقاله) در ایستگاه های مختلف نوع جریان های برگشتی و نحوه عملکرد آنها در هر ایستگاه مورد مطالعه قرار (g ) گرفت. در نتایج اصلی این تحقیق مشخص شد که سواحلی با شدت نیروی واداشت بیشتر (ایستگاه های بابلسر و نفت چال ) اصولاً پایدارترند و جریان های برگشتی در آنها از شدت بیشتری برخوردار است. هم چنین مشخص شد نوع جریان های برگشتی در اکثر اوقات سال در سواحل این استان خصوصاً در سواحل مرکزی و شرقی (ایستگاه های نکا، فرح آباد، لاریم، نفت چال، بابلسر و نور) از نوع جریا نهای برگشتی بستر (فرسایشی و نهشتی) می باشند. در حالی که در سواحل غربی استان (ایستگاه نشتارود) جریان های برگشتی اغلب بی دوامند و از نوع جریان های برگشتی کوچک و گذرا می باشند.

جریان برگشتی ، شدت نیروی واداشت ، شرایط هیدرودینامیکی ، منطقه خیزاب ساحلی ، جریان برگشتی بستر