حشمت الله قهرمانلو - دکتری روانشناسی، رییس اداره مشاوره دانشکده علوم پزشکی اسفراین، اسفراین، ایران
محمد خرمی - دکتری روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی. واحد علوم و تحقیقات تهران (اصفهان)، تهران، ایران
سیده زهرا سیدی شخم زار - کارشناس ارشد روانشناسی تربیتی. دانشگاه آزاد اسلامی. واحد سبزوار، سبزوار، ایران
سمیه اشرفی فرد - دانشجوی دکتری روانشناسی تربیتی، گروه روانشناسی، واحد بجنورد، دانشگاه آزاد اسلامی، بجنورد، ایران.

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر سبک های دلبستگی و راهبردهای مقابله ای مادران دارای کودکان معلول ذهنی- حرکتی انجام شد. روش: نمونه ها به شیوه تصادفی خوشه ای چندمرحله ای (تعداد ۲۴ نفر) انتخاب و سپس به صورت تصادفی به یک گروه آزمایش (۱۲ نفر درگروه درمان شناختی-رفتاری) و یک گروه گواه (۱۲ نفر) تقسیم شدند. در پیش آزمون از پرسشنامه های دلبستگی بزرگسالان کالینز و رید و مقابله با شرایط پر استرس- فرم کوتاه کالزبیک و همکاران استفاده شد. سپس، درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی طی ۸ جلسه و یکبار در هفته به مدت دو ساعت بر روی گروه آزمایش اجرا شد و گروه گواه تحت هیچ مداخله ای قرار نگرفت. پس آزمون برای هر دو گروه تکمیل و داده های لازم گردآوری و با استفاده از روش تحلیل کواریانس چندمتغیره (مانکووا) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. یافته ها: نتایج بدست آمده از این پژوهش مبین آن بودکه برنامه درمانی شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی باعث کاهش سبک های دلبستگی اضطرابی (۹۴۴/۳۹ =F و ۰۰۲/۰ =(P و اجتنابی (۷۷۲/۵۱ =F و ۰۰۱/۰ =(P و افزایش سبک ایمن (۳۵۲/۱۳۰ =F و ۰۰۰/۰ =(P و همچنین کاهش راهبردهای مقابله ای هیجان مدار (۱۰۸/۱۵۵ =F و ۰۰۱/۰ =(P و اجتنابی (۶۹۵/۲۲ =F و ۰۰۱/۰ =(P و افزایش راهبرد مساله مدار (۱۲۷/۲۰۳=F و ۰۰۲/۰ =(P مادران کودکان معلول ذهنی حرکتی در مرحله پس آزمون شد.نتیجه گیری: با عنایت به یافته های بدست آمده، به منظور کارآمدی سبک های دلبستگی و راهبردهای مقابله ای مادران کودکان معلول ذهنی حرکتی مغزی باید به مداخله شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی توجه بیشتری مبذول گردد.

دلبستگی, ذهن آگاهی, شناخت درمانی, معلول ذهنی حرکتی