الهام کلانتری - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه تکنولوژی آموزشی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب
زهرا طالب - عضو هیئت علمی، گروه تکنولوژی آموزشی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب

رقابت بین سازمان ها، تلاش برای بهبود مستمر، توجه به خصوصی سازی و استقلال مالی سازمان ها و از سوی دیگر، مشکلات و چالش های جدیدی که نوع بشر با آنها مواجه می شود، سازمان های دولتی و غیردولتی را به جست و جوی راه حل های منطقی و دستیابی به ابزارها و فرآیندهای علمی و نوآورانه علاقه مند کرده است. یکی از مهم ترین حوزه های توسعه ای و در ارتباط با آموزش و صنعت، توسعه استارت آپ ها و پیاده سازی آن جهت رشد و پیشرفت می باشد و یکی از سازه هایی که استارت آپ ها در این حوزه می توانند وارد شوند بخش استارت آپ آموزشی است که اقبال مناسبی به آن در سیستم اعمال نشده و کمبود بررسی و ملاحظات توسعه ای در آن به شدت موجود می باشد. این تحقیق با هدف شناسایی مولفه های اثرگذار در راه اندازی یک استارت آپ آموزشی با هدف کارآمدسازی و ایجاد ساختار عملیاتی شکل گرفت. پژوهش حاضر بر مبنای هدف در دسته تحقیقات کیفی مبتنی بر روش تحلیل مضمون قرار دارد. مشارکت کنندگان در این تحقیق متخصصان و خبرگان و مطلعاننسبت به شرکت های استارت آپی در حوزه آموزشی بود. شیوه نمونه گیری ملاکی بود و این افراد بر اساس چند ملاک اصلی شامل داشتن سابقه عملیاتی و اجرایی در زمینه شرکت های استارت آپی آموزشی، داشتن سابقه پژوهشی و تحقیق در این حوزه و بر اساس داشتن دانش نظری و تخصصی شامل الگوهای آموزشی و آگاهی در این زمینه که به صورت متمرکز مشغول به فعالیت در جریان و یا سابقه فعالیتی مستقر در شهر تهران بودند، وارد تحقیق شدند. حجم نمونه بر اساس اصل اشباع و پس از مصاحبه، ۱۰ نفر حاصل گردید. ابزار تحقیق مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته بود و اعتبار در آن بر اساس مرور همتا، بازبینی و یادداشت برداری تائید شد. یافته ها نشان داد در این پژوهش در مرحله کدگذاری باز ۱۵۲ کد اولیه شناسایی شد که بر اساس تحلیل های اولیه ۹۵ کد اولیه استخراج شد که در ۲۸ کد مفهومی در ۵ بعد اصلی گروه بندی شدند. ۵ بعد اصلی شامل عوامل مرتبط با ویژگی استارت آپ، عوامل مرتبط با فناوری، ویژگی سازمانی، عوامل کلان و شناخت تجارت بود. در بخش عوامل مرتبط با ویژگی استارت آپ ۲۷ نشانگر در ۸ ملاک شامل عوامل انعطاف عملیاتی، کیفیت محصول، هزینه، مزیت رقابتی، ارزش افزایی، محتوای هدف، بین المللی سازی و برند شدن شناسایی شد. در بخش عوامل مرتبط با فناوری ۱۳ نشانگر در ۴ ملاک شامل عوامل فناوری های آموزشی، زیرساخت، نوآوری عملیاتی و ایده های خلاقانه؛ در بخش عوامل مرتبط با ویژگی سازمانی ۲۲ نشانگر در ۶ ملاک شامل توانمندی مدیریتی، تیم سازی، جذب نیروی کار متخصص، برند مشترک، پویایی سازمانی و فرهنگ سازمانی؛ در بخش عوامل مرتبط با عوامل کلان ۱۱ نشانگر در ۳ ملاک شامل عوامل حمایتی، فرهنگی و اجتماعی و در بخش عوامل مرتبط با شناخت تجارت ۲۲ نشانگر در ۷ ملاک شامل مدل های کسب وکار، راهنمایی و استفاده از تجارب، خدمات نوآورانه، نیازسنجی، شبکه های مجازی، تبلیغات و شناخت بازار هدف شناسایی گردیدند. این تحقیق شناخت عوامل اثر گذار بر پیاده سازی کارآمد استارت آپ ها در حوزه آموزشی را از نگاه عملیاتی مورد بررسی قرار داد. نتایج حاکی از آن بود که ۵ بعد اصلی مولفه های اثرگذار در راه اندازی یک استارت آپ آموزشی کارآمد شامل عوامل مرتبط با ویژگی استارت آپ، عوامل مرتبط با فناوری، ویژگی سازمانی، عوامل کلان و شناخت تجارت بود.

استارت آپ های آموزشی، فناوری، ویژگی سازمانی، عوامل کلان، شناخت تجارت