علی ربانی - دکترای جامعه شناسی، استادیار دانشگاه اصفهان
رسول ربانی ربانی - دکترای جامعه شناسی، دانشیار دانشگاه اصفهان
محمدرضا حسنی - کارشناس ارشد جامعه شناسی

پژوهش حاضر، به دنبال بررسی تاثیر استفاده از رسانه های گروهی و شبکه های ارتباط جمعی بر هویت ملی بوده است. به منظور بررسی این رابطه، از نظرات آندرسون، رایزمن،گیدنز و انگلهارت استفاده شده است. این پژوهش به صورت پیمایشی و با استفاده از توزیع پرسشنامه در میان دانشجویان دانشگاه اصفهان، در سال تحصیلی ۸۸۱۳۸۷ انجام شده است. نمونه گیری در مرحله اول، با روش طبقه بندی شده و در مرحله دوم، به صورت سهمیه ای انجام گرفته و حجم نمونه ۴۹۰ نفر بوده است. آزمون فرضیه ها نشان می دهد بین استفاده از رسانه های جمعی و هویت ملی، رابطه وجود دارد. به این ترتیب که افراد استفاده کننده از رسانه های داخلی، در سازه هویت ملی نمره بالایی دریافت کرده اند و بر عکس، نمره افراد استفاده کننده از رسانه های خارجی در این سازه ، نمره پایینی بوده است. این یافته، نشان دهنده تغییر نگرش ها به سمت الگوها و گرایش های جدید است. همچنین برای بررسی فرضیه ها از تحلیل رگرسیون استفاده شده است. یافته های تجربی نشان می دهد که از میان متغیرهای اثرگذار بر هویت ملی، به ترتیب، جنس، میزان استفاده از رسانه های خارجی، میزان استفاده از رسانه های داخلی، سن و وضعیت تاهل در تعیین گرایش هویت ملی، از سهم بیشتری برخوردار بوده اند.  

رسانه های جمعی, همبستگی ملی, همگرایی, هویت, هویت ملی