مهدی محمدنژاد - کارشناسی ارشد برنامه ریزی منطقه ای، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، ایران
اسفندیار زبردست - استاد دانشکده شهرسازی، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، تهران، ایران

نشان هویت اکثر مناطق واقع در کشور های در حال توسعه، عدم تعادل در توزیع امکانات، ظهورسکونت گاه های غیر رسمی، فقر و نابرابری است. یکی از دلایل ایجاد فقر و محرومیت بکارگیری سیاست قطب رشد و توسعه مرکزگراست که درنتیجه آن امکانات کشور در یک یا چند نقطه متمرکز شده و سایر مناطق در حاشیه می ماند. مسائل نابرابری منطقه ای اغلب در مناطقی بروز می کند که آزادی های فردی جهت رسیدن به آنچه مردم می خواهند انجام دهند محدود است بنابراین تلاش جهت رفع فقر و محرومیت با افزایش توانمندی های مردم همسو است. این مقاله ابتدا به بررسی میزان نابرابری شهرستان های استان آذربایجان غربی و رتبه بندی میزان محرومیت آن ها بر اساس ۲۳ شاخص مختلف فرهنگی-اجتماعی، کالبدی-زیربنایی و اقتصادی می پردازد .در ادامه جهت ارتقا توانمندی شهرستان های استان چشم انداز پیشنهادی تعیین می گردد. چشم انداز پیشنهادی درواقع ماحصل جمع بندی مطالعات وضع موجود، تحلیل قابلیت ها و تنگناهای آذربایجان غربی با محوریت ارتقا توانمندی و محرومیت زدایی استان است. در انتها با استفاده از نتایج شناخت و تحلیل به تدوین راهبردها و برنامه های اقدام جهت رسیدن به چشم انداز و درنتیجه همگرایی بیشتر شهرستان های استان پرداخته می شود. بر اساس نتایج کلی این پژوهش نیمه جنوبی استان نیمه محروم و غیربرخوردار است و نواحی مرکزی نسبتا برخوردار و نواحی شمال استان نیمه محروم است که در اولویت بندی راهبردها و اقدامات عملی مورد توجه قرار گرفته اند.

فقر، محرومیت، توانمندی، نابرابری منطقه ای