محسن رجبی قدسی - استادیار دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم
فرزانه اکبرپناه بیلندی - کارشناسی ارشد دانشکده تربیت مدرس مشهد
مرتضی حاتمی نسب - کارشناسی ارشد دانشکده علوم قرآنی آمل

اختلاف قرائت به عنوان واقعیتی انکارناپذیر در عهد نبوی به سبب اختلاف لهجه و گویش مسلمانان آغاز شد. رسول خداk به منظور فراهم آوردن زمینه بهتر، برای فهم زبان قرآن و اسلوب بیانی آن به صحابه اجازه دادند تا فهم و تدبر خود از قرآن را در هنگام قرائت قرآن بیان و تبیین کنند. ازاین رو، در قرائات صحابه، کلمات و جملات توضیحی، تفسیری و تصریفی آنان به صورت مزجی (لابه لای عبارات و فرازهای قرآنی) گزارش شده است. با وجود اینکه پیامبر اکرمk به صحابه اجازه دادند که فهم خود از قرآن را هنگام قرائت و تلاوت آن بیان کنند؛ اما همواره تاکید داشتند که نباید آن را ثبت و وارد متن اصلی قرآن نمود. از ابی­­بن­کعب، مقری و معلم برجسته­ی قرآن و صحابی رسول خداk که چندین مرتبه قرآن را بر ایشان عرضه کرد، قرائات معتنابهی روایت شده که مقاله­ی حاضر با گزارش آنها کوشیده است به دستهبندی آنها بپردازد. 

قرائت قرآن, اختلاف قرائات, قرائات تفسیری, قرائات تصریفی, قرائت ابی بن کعب