فرهاد محمدپور - کارشناس ارشد مدیریت ورزشی، واحد آیت لله آملی، دانشگاه آزاد اسلامی، آمل، ایران
شبنم ایزدی - کارشناس ارشد مدیریت ورزشی، واحد آیت لله آملی، دانشگاه آزاد اسلامی، آمل، ایران
مجتبی فضلی - کارشناس ارشد مدیریت ورزشی، واحد ساری، دانشگاه آزاد اسلامی، ، ساری، ایران

هدف پژوهش حاضر، تدوین راهبردهای توسعه ورزش های ماجراجویانه در ایران می باشد. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی، از نوع تحقیقات مطالعات راهبردی میباشد که به صورت کیفی و کمی (آمیخته) اجرا شده است. جامعهی آماری بخش کیفی شامل کلیه متخصصان، اساتید ورزشی،مدیران و مربیان آگاه به ورزش های ماجراجویانه بودند که بر اساس روش نمونه گیری هدفمند تعداد ۱۰ نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. همچنین جامعه ی آماری بخش کمی شامل کلیه متخصصان، کارشناسان اداره کل ورزش و جوانان، مدیران و لیدرهای تورهای طبیعیت گردی، مدیران ورزشی شهرداری ها، آموزش وپرورش، ورزشکاران ماجراجو بودند که بر اساس روش نمونه گیری تمام شمار ۸۹ نفر به عنوان نمونه ی آماری انتخاب شدند. ابزار تحقیق پرسشنامه محقق ساخته مربوط به عوامل درونی و بیرونی برنامه راهبردی توسعه ورزش ماجراجویانه و شامل ۳۵ سوال بود. روایی پرسشنامه توسط ۱۰ نفر از اساتید ورزشی تایید و پایایی پرسشنامه از طریق ضریب آلفای کرونباخ برابر با ۰/۸۵ به دست آمد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و استنباطی (آزمون فریدمن،آزمون تی) و تحلیل SWOT و ماتریس کمی QSPM استفاده گردید. نتایج نشان داد که ورزش های ماجراجویانه در استان مازندران در ابعاد درونی دارای ۱۰ قوت و ۱۲ ضعف و در بعد بیرونی نیز دارای ۷ فرصت و ۶ تهدید میباشد. بر اساس نتایج وجود منابع و جاذبه های اکوتوریسمی، ساحلی، جنگلی و طبیعت گردی در استان مازندران به عنوان مهمترین قوت، عدم وجود چارت و ساختار سازمانی متناسب برای ورزش های ماجراجویانه مهمترین ضعف، جاذبههای گردشگری و توریسم ورزشی جهت میزبانی از مسابقات، اردوها و رویدادهای مهم ورزشی مهمترین فرصت و میزان نرخ تورم کنونی و وضعیت اقتصادی افراد جامعه نیز به عنوان مهمترین تهدید توسعه ورزش ماجراجویانه شناسایی شدند. همچنین جایگاه ورزش ماجراجویانه استان مازندران در منطقه ی تهاجمی (SO) قرار دارد. نتایج ماتریس QSPM نیز نشان داد توسعه صنعت توریسم ورزشی و تخصصی کردن ورزش ماجراجویانه، ایجاد ساختار و چارتی معین برای سرپرستی، نظارت و کنترل فعالیت ها، مطالعات و اجرای برنامه های ورزشی ماجراجویانه و استفاده صحیح از پتانسیل و جاذبه های طبیعی استان در جهت بسط و گسترش ورزش ماجراجویانه به عنوان مهمترین استراتژی های توسعه ورزش ماجراجویانه در استان مازندران شناسایی شد. توجه به این استراتژی ها به منظور مقابله با تهدیدها، بهره گیری از فرصت های محیطی، رفع ضعف ها و تقویت قوت ها در ورزش ماجراجویانه است و با بکار بردن استراتژی های متناسب با اهداف می توان روند توسعه ورزش ماجراجویانه را تسهیل بخشید.