محمد حسین نوری قیداری

یکی از ابزارهای مهم طراحی سازه های هیدرولیکی، رگبار طرح می باشد که از روی منحنی های شدت- مدت – فراوانی (IDF) برای تدوام و دوره بازگشت معیین استخراج می شود. روش متداول محاسبه منحنی های IDF علاوه بر طولانی تر بودن، دارای تعداد پارامترهای زیادی می باشند که این خود باعث کاهش اعتماد پذیری این منحنی ها می شود. در روش متداول محاسبه منحنی هایIDF ، باید بارش به ازای دوام های مختلف ثبت شده باشد تا استخراج این منحنی ها میسر گردد. در بعضی مناطق تنها آمار بارش های ۲۴ ساعته موجود است که از روی این آمار ها استخراج منحنی های IDF به روش های متداول ممکن نمی باشد. در این مقاله برای رفع این مشکلات از تئوری فرکتال استفاده شده و از روی داده های حدکثر بارش سالانه در تداوم روزانه (۲۴ ساعته)، منحنی های IDF ساخته می شود. روش بکار برده شده نسبت به روش های متداول دارای مراحل محاسباتی کمتری بوده و تعداد پارامترهای آن بمراتب کمتر می باشد که این باعث بالا رفتن اعتمادپذیری می گردد. روش های متداول و فرکتال بطور موردی برای استخراج منحنی های IDF در ایستگاه باران سنجی تنگه پنج بکار گرفته شده که نتایج نشان می دهد، حدکثر اختلاف منحنی های IDF بدست آمده از تئوری فرکتال و روش متداول کمتر از ۸/۹ درصد می باشد.

رگبار طرح, عدم تغییرپذیری مقیاس, فرکتال, منحنی IDF