مرتضی بهمنی
محمدحسن صالحی
علیرضا حسین پور

یکی از روش های تعیین وضعیت پتاسیم در خاک و مدیریت مصرف کود، استفاده از منحنی های کمیت-شدت (Q/I) و پارامترهای آن است. این مطالعه به منظور تعیین و مقایسه پارامترهای Q/I پتاسیم در خاک های دشت مبارکه و دشت شهرکرد به ترتیب، در استان های اصفهان و چهارمحال وبختیاری انجام شد. منحنی های Q/I به دست آمده، شکل معمول گزارش شده در منابع را نشان دادند، اما از نظر پارامترهای Q/I تفاوت هایی بین خاک ها وجود داشت که نشان دهنده وضعیت متفاوت خاک ها از نظر حاصلخیزی پتاسیم است. نتایج پارامترهای Q/I نشان داد که در افق های سطحی (افق A) خاک های دشت مبارکه و دشت شهرکرد نسبت فعالیت پتاسیم در حال تعادل (AR۰) به ترتیب در دامنه ۰۱۴/۰ تا ۰۶۴/۰ و ۰۱۷/۰ تا ۰۸۱/۰ (mmol.l-۱)۰.۵، پتاسیم به آسانی قابل تبادل (∆K۰) به ترتیب در دامنه ۲۶/۰ تا ۸۷/۰ و ۵۶/۰ تا ۰۵/۴ mmol.kg-۱، پتاسیم به سختی قابل تبادل (KX) به ترتیب در دامنه ۵۷/۱ تا ۷۳/۱ و ۶۹/۳ تا ۲۵/۵ mmol.kg-۱ و ظرفیت بافری بالقوه پتاسیم (PBCK) به ترتیب در دامنه ۶/۱۳ تا ۱۵/۲۶ و ۹۷/۳۰ تا ۹۶/۴۹ [mmol.kg-۱/(mmol.L-۱)۰.۵] بود. مطالعه همبستگی بین پارامترهای Q/I و ویژگی های خاک، حاکی از همبستگی معنی دار بین PBCK و CEC در خاک های مبارکه (۸۶/۰r = ) و عدم همبستگی در خاک های شهرکرد می باشد. همبستگی معنی دار بین AR۰ با پتاسیم تبادلی در خاک مبارکه (۶۴/۰-r = ) و در خاک شهرکرد (۶۸/۰-r = ) و نیز بین ∆K۰ و مقدار پتاسیم تبادلی (۸۶/۰r= در خاک مبارکه و ۸۳/۰r= در خاک شهرکرد) مشاهده شد.

پتاسیم, منحنی کمیت- شدت, ظرفیت بافری بالقوه پتاسیم