عادل محمدی
محمدحسن بیگلویی
محمدرضا خالدیان
علیرضا مریدنژاد
هما پورحاج شکر

آبیاری قطره ای به دلیل کارآیی بالا در اراضی شیب دار، سیستم آبیاری مناسب در اکثر نقاط جهان و کشور ایران است. در طراحی سیستم آبیاری قطره ای شناخت الگوی خیس شده نسبت به یک منبع نقطه ای که اصطلاحا به آن پیاز رطوبتی می گویند، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. الگوی خیس شده به بافت و ساختمان خاک، حجم آب خروجی، دبی قطره چکان و شیب زمین بستگی دارد. هدف از این تحقیق بررسی اثر شیب و مدت زمان آبیاری بر روی پیاز رطوبتی با دبی ثابت ۴ لیتر در ساعت بود. آزمایشات در شیب های صفر، ۵، ۱۵ و ۲۵ درصد در خاک با بافت لومی سیلتی در سه زمان آبیاری ۲، ۴ و ۶ ساعت در ۳ تکرار انجام شد. با توجه به نتایج آزمایشات و اندازه گیری های انجام یافته جداول ۶ و ۷ به منظور طراحی آبیاری قطره ای در خاک های لومی سیلتی در این مقاله در زمین های شیب دار ارائه گردیدند. با توجه به نتایج جدول ۶ در زمین های شیب دار در خاک های لومی سیلتی، کاربرد زمان آبیاری ۶ ساعت و قرار دادن قطره چکان ها در فواصل ۵۶ تا ۶۵ سانتی متر از نظر هم پوشانی سطوح خیس شده و کاهش هزینه های اولیه دارای نتیجه مناسبی بود. مشاهده درصد خیس شدگی برای انواع آرایش قطره چکان ها در جدول ۷ نشان داد در اراضی شیب دار استفاده از آرایش دو ردیفه لاترال ها به جای سایر آرایش قطره چکان ها به دلیل درصد خیس شدگی بالاتر دارای نتیجه بهتری بود. در صورت استفاده از سیستم آبیاری قطره ای برای آبیاری گیاهان زراعی در اراضی شیب دار در شیب های بین ۵ تا ۲۵ درصد، بایستی محل کاشت بوته در فاصله ۱۰ تا ۲۵ سانتی متری پایین تر از محل استقرار قطره چکان باشد.

آرایش قطره چکان ها, اراضی شیب دار, پیاز رطوبتی