تاثیر تغییر و نوسانات اقلیمی بر رواناب حوضه با دخالت عدم قطعیت دو مدل هیدرولوژی

چکیده افزایش گازهای گلخانه ای در دوره های آتی نه تنها باعث تغییر در مقادیر متوسط متغیرهای اقلیمی می شود بلکه نوسانات این متغیرها را نیز تحت تاثیر قرار می دهد. بدیهی است در نظر گرفتن تغییرات توام نوسانات متغیرهای اقلیمی و مقادیر متوسط آن در تاثیر بر رواناب، نتایج واقعی تری را در پی خواهد داشت. در این تحقیق در ابتدا نوسانات و مقادیر متوسط متغیرهای دما و بارش حوضه قره سو در دوره ۲۰۶۹-۲۰۴۰ میلادی با استفاده از مدل HadCM۳-A۲ و روش کوچک مقیاس کردن آماری، مورد شبیه سازی قرار گرفت. همچنین بمنظور لحاظ عدم قطعیت نوسانات اقلیمی در محاسبات، اقدام به شبیه سازی ۱۰۰ سری زمانی از متغیرهای دما و بارش منطقه برای دوره آتی شد. نتایج نشان داد که محدوده عدم قطعیت مربوط به نوسانات اقلیمی منطقه در ماه های مختلف سال بین ۵/۰ تا ۲ درجه سانتیگراد افزایش برای دما و بین ۱۰- تا ۲۰ میلیمتر تغییر برای بارش خواهد بود. در ادامه وضعیت رواناب منطقه تحت تاثیر عدم قطعیت نوسانات اقلیمی مورد بررسی قرار گرفت. در این راستا و بمنظور لحاظ کردن عدم قطعیت مدل های هیدرولوژی، از دو مدل بارش- رواناب SIMHYD و IHACRES استفاده شد. واسنجی این دو مدل برای دوره پایه و معرفی ۱۰۰ سری زمانی از متغیرهای دما و بارش تولید شده در مرحله قبل به هر دو مدل، محدوده تغییرات رواناب حوضه را برای دوره ۲۰۶۹-۲۰۴۰ مشخص ساخت. نتایج نشان از هماهنگی دو مدل در شبیه سازی تغییرات رواناب منطقه دارد. بگونه ای که هر دو مدل کاهش رواناب را برای فصل پاییز و افزایش رواناب را برای فصل های دیگر تخمین می زنند. نهایتا یافته های این تحقیق نشان از تاثیر قابل توجه عدم قطعیت مدل های هیدرولوژی و تاثیر کمتر نوسانات اقلیمی در برآورد رواناب یک حوضه تحت تاثیر تغییر اقلیم دارد. واژه های کلیدی: تغییر اقلیم، نوسانات اقلیمی، بارش- رواناب، HadCM۳