تحلیل روند تغییرات آبدهی رودخانه های شمال غرب ایران در سه دهه اخیر

چکیده روند جریان رودخانه های منطقه شمال غرب ایران در سه مقیاس ماهانه، فصلی و سالانه با روش من_کندال با حذف اثر کلیه ضرایب خودهمبستگی معنی دار مورد آزمون قرار گرفت. داده های مورد استفاده اطلاعات جریان ۱۶ ایستگاه هیدرومتری منتخب در دوره آماری ۱۳۸۳-۱۳۵۳ است. تخمین شیب خط روند جریان با روش تخمین گر شیب Sen انجام شده است. سطوح معنی داری ۱درصد، ۵درصد و ۱۰درصد برای انجام آزمون روند استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که جریان رودخانه های شمالغرب ایران در مقیاس سالانه در همه ایستگاه ها روند نزولی دارند. کمترین شیب خط روند جریان های سالانه متعلق به ایستگاه ونیار ( ۴۹/۴- مترمکعب بر ثانیه در سال) است. روند نزولی معنی دار در مقیاس فصلی، در تمام فصول مشاهده می شود که در آن شدیدترین روند متعلق به فصل بهار است. تعداد ماههای با روند منفی در مقیاس ماهانه بیشتر از تعداد ماههای با روند مثبت است. حدود نیمی از ایستگاه ها در شش ماهه دوم سال (مهر تا اسفند) روند منفی معنی دار دارند. روند تغییرات رواناب غالب رودخانه های منطقه شمالغرب ایران در حالت کلی در سه دهه گذشته نزولی و در سطح ۱۰ درصد معنی دار است. واژه های کلیدی: روند، جریان رودخانه، من_کندال، آزمون Sen ، خودهمبستگی