سید یحیی صفوی - دانشیار دانشگاه امام حسین (علیه السلام)

آشنایی با شرایط و موقعیت جغرافیایی کشورهای همجوار از جهات مختلفی چون، تاثیر متقابل عوامل جغرافیایی (طبیعی و انسانی)، موقعیت مکانی و نسبی سرزمین­ های دولت­ های همسایه، نوع حکومت و تعهدات بین المللی، منطقه ای و حضور در پیمان­ های سیاسی نظامی و وابستگی به قدرت های استکباری، امری ضروری است . همچنین موارد با اهمیتی، ازجمله؛ مشترکات فرهنگی؛ شرایط داد و ستد و ارتباطات بازرگانی؛ منابع مشترک اقتصادی؛ اتخاذ اهداف سیاست خارجی؛ شناخت شرایط مکانی و اهمیت استراتژیک و مواضع تهدید؛ شرایط و موقعیت های مورد توجه و طمع قدرت های استکباری؛ و مسائل دیگری مانند بحران خیزی، نامتعادل بودن نظام سیاسی که مشکلاتی مانند تحمیل آوارگان کشورهای همسایه را درپی دارد، تاکیدی بر توجه به ملاحظات جغرافیایی کشورهای همسایه است . در این مقاله به اهمیت نقش اساسی و مبنایی رابطه های مکانی در شناخت جغرافیای کشورهای همجوار، با تکیه بر موقعیت مکانی، اندازه، شکل و همسایگی پرداخته می شود.