کاظم برغمدی - دانشگاه زابل
شهلا نجفی - دانشگاه زابل

به منظور بررسی تاثیر سطوح مختلف نیتروکسین و اسید هیومیک بر خصوصیات کمی و کیفی گیاه دارویی زنیان، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه پژوهشی دانشگاه زابل انجام گردید. تیمارهای کودی شامل: استفاده از کود زیستی نیتروکسین به صورت تلقیح با بذر در چهار سطح شامل N۱=صفر (شاهد)، N۲= ۵/۰، N۳= ۱ و N۴= ۵/۱ لیتر در هکتار و استفاده از کود آلی اسید هیومیک به صورت محلول در آب آبیاری و در مرحله ۴ برگی در چهار سطح شامل H۱= صفر (شاهد)، H۲= ۱، H۳= ۲ و H۴= ۳ کیلوگرم در هکتار بود. نتایج آزمایش نشان داد که تاثیر اسید هیومیک بر وزن هزار دانه، تعداد چتر، تعداد شاخه جانبی، درصد اسانس و عملکرد اسانس معنی دار بود. نتایج مقایسه میانگین نشان داد که بیشترین درصد و عملکرد اسانس به ترتیب با ۱۷/۴ درصد و ۷۵/۶۴ کیلوگرم در هکتار از تیمار H۴ به دست آمد. هم چنین اثر نیتروکسین بر تمام صفات فوق به جز درصد اسانس معنی دار بود. برهمکنش تیمارهای اسید هیومیک و نیتروکسین بر عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه، معنی دار شد. بیشترین عملکرد دانه (۳۳/۱۷۵۸ کیلوگرم در هکتار) از تیمار N۴H۳ به دست آمد. با توجه به نتایج این پژوهش به نظر می رسد استفاده از ۵/۱ لیتر نیتروکسین و سه کیلوگرم اسید هیومیک در هکتار بهترین تیمار در تولید درصد و عملکرد اسانس زنیان باشد.

صفات مورفولوژیکی, عملکرد اسانس, کود زیستی