علی مومن پور - دانشگاه گیلان
علی ایمانی - موسسه اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج
داوود بخشی
حامد رضایی - موسسه خاک و آب کرج

نوع ترکیب پایه و پیوندک و سطح شوری می تواند، غلظت عناصر غذایی برگ و ریشه های بادام را تحت تاثیر قرار دهد. در این تحقیق، اثر تنش شوری بر غلظت عناصر غذایی برگ و ریشه های تعدادی از ژنوتیپ های بادام به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با دو فاکتور ژنوتیپ در ۴ سطح و شوری آب آبیاری در پنج سطح و با سه تکرار در سال ۱۳۹۲ در گلخانه تحقیقاتی موسسه نهال و بذر کرج بررسی شد. ژنوتیپ های مورد مطالعه شامل شکوفه، سهند و ۴۰-۱۳پیوند شده روی پایه GF۶۷۷ و پایه GF۶۷۷ (بدون پیوند به عنوان شاهد) و شوری آب آبیاری شامل صفر، ۲/۱، ۴/۲، ۶/۳ و ۸/۴ گرم در لیتر نمک (که به ترتیب هدایت الکتریکی برابر ۵/۰، ۵/۲، ۹/۴، ۳/۷ و ۸/۹ دسی زیمنس بر متر داشتند)، بودند. نتایج نشان داد که نوع پیوندک و سطح شوری بر غلظت عناصر غذایی برگ و ریشه موثر است. ارزیابی غلظت عناصر غذایی در برگ و ریشه نشان داد که در تمامی ژنوتیپ های مطالعه شده، بیشترین مقدار کلر و سدیم، نسبت سدیم به پتاسیم، سدیم به کلسیم، سدیم به منیزیم، سدیم به فسفر و کمترین مقدار کلسیم، منیزیم، فسفر و مس در برگ و ریشه و کمترین غلظت روی در برگ، در شوری ۸/۹ دسی زیمنس بر متر، مشاهده شد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که نوع پیوندک در ممانعت از جذب سدیم و کلر توسط ریشه و انتقال آن به قسمت هوایی موثر است. غلظت کلر و سدیم، نسبت سدیم به پتاسیم و سدیم به فسفر در سطوح شوری ۶/۳ و ۸/۴ گرم در لیتر و نسبت سدیم به کلسیم و سدیم به منیزیم در شوری ۸/۴ گرم در لیتر در رقم شکوفه بطور معنی داری از سایر ژنوتیپ های مطالعه شده، کمتر بود. همچنین، این رقم توانست، در سطوح شوری ۶/۳ و ۸/۴ گرم در لیتر، از طریق افزایش معنی دار درصد پتاسیم و غلظت آهن نسبت به گیاهان شاهد، به مقدار بیشتری از سایر ژنوتیپ های مطالعه شده، با اثرات مخرب سدیم مقابله کند. در مجموع در این تحقیق، رقم شکوفه، به عنوان متحمل ترین رقم به شوری تشخیص داده شد.

بادام, پایه GF۶۷۷, تنش شوری, عناصر غذایی ماکرو و میکرو, رقم شکوفه