فرایندهای تخریب کننده لایه ازن و اثرات آن بر سلامتی زیست کره

ازن توسط آستراین (Austrian) در سال ۱۸۴۰ کشف شد که مطالعه اولیه آن به اوایل قرن بیستم برمی گردد. این گاز کمیاب آبی رنگ که از سه اتم اکسیژن (O۳) تشکیل شده است، تابش خورشید در محدوده طیفی کمتر از ۲۹/۰ میکرون به ویژه بین ۲۲/۰ تا۲۹/۰ میکرون را به طورکامل جذب می کند. گرچه میزان این جذب چندان زیاد نیست، اما صافی محافظی است که نقش بسیار مهمی در جلوگیری از نفوذ اشعه خطرناک فرابنفش (Ultraviolet)(UV) به سطح زمین دارد. قدرت جذب تابش در بسیاری از محدوده های فروسرخ که طول موج زمین تاب را نیز شامل می شود توسط ازن چشمگیر است که علت افزایش دما در استراتوسفر نیز به دلیل گرمای حاصل از جذب اشعه فرابنفش می باشد. به طورکلی ساختار حرارتی استراتوسفر توسط این گاز کنترل می گردد و نقش آن در زندگی و ادامه حیات زیست کره به اندازه ای حیاتی است که جایزه نوبل شیمی درسال ۱۹۹۵ به سه تن از محققان ازن که سالها برای حفظ و جلوگیری از نابودی و شناساندن نقش حیاتی آن به جهان تلاش کرده بودند تعلق گرفت .