جعفر غیومیان - پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، تهران، ایران
سید محمود فاطمی عقدا - دانشگاه تربیت معلم، گروه زمین شناسی، تهران، ایران
ام البنین عطایی - دانشگاه تربیت معلم، گروه زمین شناسی، تهران، ایران
محمد هادی داوودی - پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، تهران، ایران
علی اکبر نوروزی - پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، تهران، ایران

در این تحقیق از سامانه پشتیبان تصمیم (Decision Support System: DSS) برای حمایت مدیران در تصمیم گیری در مورد وضعیت روستاهایی که در معرض خطر زمین لغزش قرار دارند استفاده شده است. هدف از کاربرد این سامانه، ارائه روش بهینه برخورد با خطر بروز زمین لغزش در مناطق روستایی می باشد. برای تصمیم گیری در این مورد از نرم افزار دفنیت (Definite) از سامانه پشتیبان تصمیم استفاده شده است و مدلی برای آن تنظیم شده که شامل سه راهکار: تثبیت زمین لغزش، اجتناب از خطر لغزش (جابه جایی روستا)، و پذیرش ریسک و با مد نظر قرار دادن چهار تاثیر (اثر) هزینه، کاهش خسارت جانی، نظر مردم و نظر مدیران محلی در مورد هر راهکار می باشد. این راهکارها از لحاظ چهار اثر مذکور سنجیده و با هم مقایسه می شوند تا در نهایت راهکار بهینه از بین آنها انتخاب گردد. برای تعیین هزینه راهکار تثبیت ابتدا بایستی تعیین نمودکه آیا زمین لغزش با روشهای معمول در کشور قابل تثبیت هست یا خیر؟ این کار با استفاده از نرم افزار دیگری از سامانه پشتیبان تصمیم انجام می گیرد. پس از تعیین جزئیات روش، هزینه های لازم برای آن برآورد می گردد. مقادیر بقیه اثرها نیز برآورد شده و بدین ترتیب کاربر می تواند با وارد نمودن این اطلاعات در مدل، گزینه بهینه را انتخاب نماید. بررسی موردی زمین لغزش باریکان توسط این مدل انجام گرفته و راهکار تثبیت زمین لغزش به عنوان مناسب ترین راهکار برای برخورد با معضل زمین لغزش در این منطقه پیشنهاد شده است. نتایج با بررسیهای میدانی و جامع انجام یافته در این خصوص مطابقت دارد.  

زمین لغزش, راهکارهای برخورد با خطر بروز زمین لغزش, سامانه پشتیبان تصمیم, نرم افزار دفنیت, باریکان