یلدا بیاتی راد - کارشناسی ارشد، دانشکده زمین شناسی، پردیس علوم، دانشگاه تهران، تهران، ایران
حسن میرنژاد - دانشیار، دانشکده زمین شناسی، پردیس علوم، دانشگاه تهران، تهران، ایران
جلیل قلمقاش - استادیار، پژوهشکده علوم زمین، سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران

مجموعه معدنی گل گهر در جنوب باختری شهرستان سیرجان (استان کرمان) و در پهنه سنندج- سیرجان قرار دارد و با داشتن معادن غنی از سنگ آهن حدود ۳۰ درصد از نیاز صنعت فولاد کشور را تامین می کند. ماده معدنی اصلی در این کانسار مگنتیت است که افزون بر آن مقادیر کمتری هماتیت و کانه های سولفیدی شامل پیریت و کالکوپیریت در کانسنگ معدنی گل گهر وجود دارد. مقایسه الگوی پراکندگی عناصر  خاکی کمیاب (REE) در مگنتیت گل گهر با مگنتیت کانسارهای ماگمایی (نوع کایرونا) و نیز مگنتیت همراه با سنگ های گرانیتی و بازالتی نشان دهنده شباهت آنها از دید غنی شدگی نسبی عناصر خاکی کمیاب  (LREE) نسبت به عناصر خاکی کمیاب سنگین (HREE) و بی هنجاری منفی Eu است. چنین ویژگی هایی در REE آپاتیت های کانسارهای آهن کایرونا،  چغارت، اسفوردی و آیرون اسپرینگ  نیز دیده می شود که به دلیل نداشتن الگوی پراکندگی REE همانند به فسفریت ها، منشا ماگمایی برای آنها پیشنهاد شده است. همچنین REE مگنتیت گل گهر در مقایسه با کانسارهای آهن رسوبی، الگوی پراکندگی متفاوتی را به ویژه از دید بی هنجاری Eu آشکار می سازد. بر پایه این ویژگی ها، به نظر می رسد مگنتیت در کانسار آهن گل گهر از سیال های با منشا ماگمایی سرچشمه گرفته است. 

کانسار آهن, منشا, عناصر خاکی کمیاب, گل گهر, سیرجان