بررسی حرکات فرایشی گسل جرجافک توسط رودخانه های جبهه شمالی رشته کوه داوران

Publish Year: 1393
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 264

This Paper With 9 Page And PDF Format Ready To Download

  • Certificate
  • من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این Paper:

شناسه ملی سند علمی:

JR_GSJ-23-92_015

تاریخ نمایه سازی: 16 بهمن 1400

Abstract:

رودخانه ها به عنوان یکی از مهم ترین ابزارهای شناسایی حرکات فرایشی یک منطقه شناخته می شوند. رشته کوه داوران حد فاصل شهرهای زرند و رفسنجان، از سوی شمال محدود به گسل جرجافک است. این گسل با طول ۱۶۰ کیلومتر به دو صورت قابل ردیابی است، در نیمه شمال باختر با طولی نزدیک به ۱۰۰ کیلومتر مرز میان کوه و دشت را می سازد و در ۶۰ کیلومتر جنوب خاور  به صورت درون کوهستانی در می آید. در نیمه شمال باختر، راندگی واحدهای سنگی پیش از نئوژن به روی واحدهای نئوژن- کواترنر نشان از فعالیت های جوان این گسل دارد، در صورتی که هیچ گونه اثری از فعالیت لرزه ای روی این گسل ثبت نشده است. به منظور بررسی حرکات فرایشی این گسل، مطالعات ریخت زمین ساختی رودخانه های جاری در این رشته کوه و منتهی به گسل جرجافک انجام شد. برپایه این مطالعات، مقادیر پیچ و خم رودخانه برای ۲۱ رودخانه محاسبه و مقدار میانگین ۱۱/۱ برای آنها به دست آمد که حرکات فرایشی با نرخ کم را برای این گسل به دست می دهد. میانگین شاخص شیب رودخانه، برابر ۵/۱۶۵ برای ۱۵ رودخانه اصلی این رشته کوه به دست آمد که نرخ فرایش کم را برای این گسل تایید می کند. مقادیر شاخص v برای ۷ رودخانه مقادیر کمتر از ۱ را نشان داده که ناشی از حرکات فرایشی است. با تهیه مقاطع طولی ۷ رودخانه یاد شده، کوژی نیمرخ های یادشده به همراه اثرات دندانه ای ناشی از تغییرات سنگ شناسی سنگ بستر آشکار شد. به گونه ای که بالاترین کوژی وابسته به رودخانه شماره ۵  است که در میانه نیمه شمالی گسل قرار دارد. از این  مطالعات مشخص شد که مقادیر فعالیت فرایشی در پایانه های این نیمه، فعالیتی با نرخ کم و در بخش میانی آن و در نزدیکی روستای حصن مقدار بیشتر و تا حد متوسط دارد.

Authors

امیر شفیعی بافتی

استادیار، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد زرند، زرند، ایران

محسن پورکرمانی

استاد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال، تهران، ایران

مهران آرین

دانشیار، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران

منوچهر قرشی

دانشیار، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال؛ پژوهشکده علوم زمین، سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران