بهزاد مهرابی - دانشیار، گروه ژئوشیمی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
مجید قاسمی سیانی - دکترا، گروه ژئوشیمی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
ابراهیم طالع فاضل - استادیار، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

کمان آتشفشانی- نفوذی ترود- چاه شیرین در جنوب فروافتادگی کویر چاه جم (جنوب خاور دامغان)، میزبان رخدادها و ذخایر معدنی بی شماری همچون سرب و روی، مس، نقره و طلا  است که کانسارهای چندفلزی نوع رگه ای چشمه حافظ (سرب- روی± مس± نقره± طلا) و چالو (مس- طلا± نقره) در مرکز آن  قرار دارد. در این پهنه، فعالیت های آتشفشانی کالک آلکالن ترشیری و کانی سازی مرتبط با آن بیشتر در ارتباط با گسل های چپ گرد انجیلو در شمال و ترود در جنوب با راستای شمال خاوری- جنوب باختری رخ داده است.  سنگ های رخنمون یافته در پهنه ترود-   چاه شیرین شامل توالی هایی از سنگ های رسوبی، آتشفشانی و آتشفشانی- تخریبی است. این سنگ ها شامل سیلت سنگ و ماسه سنگ نازک لایه، سنگ های آذرین بیرونی حدواسط، لاپیلی توف و  برش های آتشفشانی است. گدازه های آندزیت و آندزیت بازالت در منطقه چشمه حافظ و واحدهای تراکی آندزیت و تراکی آندزیت بازالت در منطقه چالو میزبان کانی سازی گرمابی در  این مناطق  هستند. کانی سازی در منطقه چشمه حافظ طی سه مرحله  شامل، ۱) کانی سازی رگه ای و انتشاری پیریت- کالکوپیریت با دمای همگن شدگی ۱۸۸ تا ۲۳۸ درجه سانتی گراد و شوری ۶ تا ۱۴ درصد وزنی معادل نمک طعام؛ ۲) کانی سازی سولفیدی اصلی با ماهیت رگه ای، انتشاری و برشی با دمای همگن شدگی ۲۴۳ تا ۲۷۶ درجه سانتی گراد  و شوری ۱۱ تا ۱۸ درصد وزنی معادل نمک طعام؛ ۳) کانی سازی جانشینی و رگه ای (کوارتز و کلسیت بی بر) با دمای همگن شدگی ۱۴۸ تا  ۱۸۵ درجه سانتی گراد و شوری ۴ تا ۱۱ درصد وزنی معادل نمک طعام است. کانی سازی در منطقه چالو نیز با گسترش کم و کانی شناسی ساده طی دو مرحله رخ داده است، ۱) کانی سازی رگه-  رگچه ای پیشین متشکل از هماتیت تیغه ای، مگنتیت، کالکوپیریت و پیریت نسل اول (I) با دمای همگن شدگی ۳۳۲ تا ۳۵۶ درجه سانتی گراد و شوری ۷ تا ۱۱ درصد معادل نمک طعام و ۲) کانی سازی پسین با ماهیت برشی و استوک ورک  متشکل از پیریت نسل دوم (II)، بورنیت، تتراهدریت، کلسیت رگه ای و کلریت با دمای همگن شدگی ۲۹۰ تا ۳۲۲  درجه سانتی گراد و شوری ۳ تا ۷  درصد وزنی معادل نمک طعام، رخ داده  است. می توان گفت با افزایش فاصله از منطقه چالو و نزدیک شدن به منطقه چشمه حافظ، دمای همگن شدگی، شوری سیال کانه ساز و ژرفای کانی سازی کاهش یافته و کانی زایی در  محدوده چشمه حافظ و چالو در اثر اختلاط سیالات گرمابی و جوی رخ داده است. 

ترود- چاه شیرین, چشمه حافظ, چالو, میانبارهای سیال, کانی سازی چندفلزی