زمین شناسی، سنگ‎نگاری، دگرسانی و کانه‎زایی در کانسار چندفلزی (Pb-Zn-Cu-Au-Ag) نیان، بجستان، شمال باختری بلوک لوت، خاور ایران

Publish Year: 1393
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 125

This Paper With 15 Page And PDF Format Ready To Download

  • Certificate
  • من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این Paper:

شناسه ملی سند علمی:

JR_GSJ-24-94_031

تاریخ نمایه سازی: 16 بهمن 1400

Abstract:

منطقه نیان در شمال باختری بلوک لوت میزبان سامانه رگه ای چند فلزی Pb-Zn-Cu-Ag-Au است که درون یک سری از سنگ های آتشفشانی با ترکیبی متغیر از داسیت، ریوداسیت، آندزیت تا تراکی‎آندزیت گسترش یافته‎اند. این سنگ ها در طی دو مرحله مجزا از فوران گدازه ها تشکیل شده‎اند. سنگ های میزبان کانه‎زایی سرشتی کالک‎آلکالن تا شوشونیتی داشته و در محیطی کوهزایی تشکیل شده اند. عملکرد توام و متضاد دو گسل اصلی در دو سوی محدوده معدنی، سبب ایجاد شرایط کششی در بلوک میان این دو گسل شده که منتهی به گسترش یک سری گسل‎های فرعی با مولفه‎های شیب‎لغز و امتدادلغز درون بلوک شده است. این پهنه‎های شکستگی به‎عنوان مجرای مناسبی برای تراوش سیال ها و گسترش  رگه های سیلیسی کانه دار رفتار کرده‎اند. عواملی چون شکستگی‎های گسترده و وجود سنگ های پیروکلاستیکی با نفوذپذیری بالا باعث گسترش دگرسانی های گسترده در سنگ های میزبان شده است. سه نوع دگرسانی مشخص در کانسار نیان گسترش یافته است: ۱) سیلیسی (کوارتز، کلسدونی، آدولاریا، کلسیت، ایلیت و سریسیت)؛ ۲) آرژیلیکی (ایلیت، اسمکتیت، کوارتز، کائولینیت، آدولاریا، کلریت، سریسیت و زئولیت)؛ ۳)  پروپیلیتیک (کلریت، کلسیت، آلبیت، اپیدوت،کوارتز و اسمکتیت) که با ۵ مرحله کانه‎زایی همراه هستند. این دگرسانی ها توسط محلول های کلریدی با pH خنثی تا بسیار قلیایی تشکیل شده اند. کانه‎زایی در کانسار نیان به‎صورت رگه ای، رگچه‎ای، افشان در سنگ های میزبان و نیز در ارتباط با برش های گرمابی است. مهم‎ترین کانه‎های کانسار نیان شامل  پیریت، اسفالریت، گالن، کالکوپیریت، مارکاسیت، پیروتیت، ملنیکوویت و هماتیت هستند. مهم‎ترین کانی‎های باطله نیز شامل کوارتز (کلسدونی)، کریستوبالیت، کلسیت، دولومیت، سیدریت، باریت، فلوریت و آدولاریا  هستند. شواهدی چون ارتباط کانی سازی با رگه‎های سیلیسی- کربناتی، حضور آدولاریا، ایلیت، کلسیت های تیغه ای و برش های گرمابی و همچنین حضور کانی‎های دگرسانی کوارتز، آدولاریا، ایلیت، آلبیت، کلریت، ایلیت- اسمکتیت میان‎لایه ای، کلسیت و پیریت در سیستم گرمابی نیان، نشان می دهد که این کانی‎ها از محلول های کلریدی با pH تقریبا خنثی تا بسیار قلیایی در یک محیط اپی ترمالی سولفیداسیون پایین تشکیل شده اند.   

Authors

حسین هادی‎زاده

دانشجوی دکترا، گروه زمین شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، تهران، ایران

علی‎اصغر کلاگری

استاد، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

نیما نظافتی

استادیار، گروه زمین شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، تهران، ایران

حبیب ملایی

استادیار، گروه زمین شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد مشهد، مشهد، ایران