محمدجعفر آجورلو - استادیار دانشگاه جامع امام حسین(ع)
ابوذر حسین پور دستکی - کارشناس ارشد جغرافیای نظامی

دریای خزر پس از فروپاشی شوروی، به دلیل رقابت قدرت های منطقه ای و فرامنطقه ای به محیطی تنش زا و بی ثبات تبدیل گردید که حرکت منطقه به سمت نظامی شدن را در پی داشته است. از آنجا که هر نوع فعل و انفعال سیاسی و نظامی در این دریا برای امنیت ملی ج.ا.ایران بسیار مهم و حیاتی می باشد، مقاله حاضر با تکیه بر منابع کتابخانه ای و توزیع پرسشنامه بین ۵۵ نفر از نخبگان در طیف لیکرت، به دنبال شناسایی عوامل تنش زای موثر بر روند نظامی شدن دریای خزر و تاثیر آن بر امنیت ملی ج.ا.ایران می باشد. یافته های تحقیق با بررسی نقش سه عامل «انرژی خزر، تلاش آمریکا برای انزوای ایران در منطقه و اختلاف کشورها بر سر رژیم حقوقی دریای خزر» به این نتیجه رسیده است که هر یک از این عوامل با ایفای نقش در نظامی شدن خزر، موجب تهدید امنیت ملی ج.ا.ایران در این پهنه آبی گردیده اند.

نظامی شدن خزر, انرژی خزر, رژیم حقوقی, ج.ا.ایران, امنیت ملی