شواهدی جدید از فعالیت ماگمایی پرکامبرین و پالئوزوییک در توده قره باغ، شمال باختر ایران

مجموعه نفوذی قره باغ شامل سنگ های مافیکی، دیوریتی و اسیدی، بخشی از پایانی ترین پهنه سنندج - سیرجان در شمال باختر ایران و بخشی از کمربند کوهزایی زاگرس است. این مجموعه درون سنگ های دگرگونی منسوب به پرکامبرین نفوذ کرده است. سن سنجی به روش U-Pb در زیرکن های یک نمونه لویکوگرانیتی سن Ma ۸/۳ ± ۶/۵۵۸ را مشخص کرده است. در هسته برخی دانه های زیرکن این نمونه، سن های خیلی کهن تا حد Ma۲۴۰۰ اندازه گیری شده اند. این هسته های خیلی کهن، بخش های باقی مانده از سنگ های اولیه هستند. می توان چنین دریافت کرد که پی سنگ منطقه، کهن تر از فعالیت درونی (پلوتونیسم) پرکامبرین است و شاید بتوان آن را همانند پی سنگ پان آفریقا در  ایران  مرکزی دانست. سن های به دست آمده روی ۵ نمونه گابروییMa  ۳/۱ ± ۰/۳۰۰ تا  Ma۳/۱ ± ۵/۳۰۱، ۲ نمونه دیوریتی  Ma۵/۱ ± ۷/۳۰۰ و ۱ نمونه مونزوگرانیتی  Ma ۷/۱ ± ۷/۳۰۰ است. سن ۱ نمونه آلکالی گرانیت که به صورت آپوفیز درون گابروها وجود دارد  Ma ۲/۲ ± ۴/۳۰۳ است. این سن ها یکسان است و می توان چنین دریافت که حاصل از یک رویداد زمین شناسی در اواخر پالئوزوییک بوده اند. از بررسی داده های ژئوشیمی، منشا گوشته ای برای سنگ های مافیکی قابل استنباط است. ماگمای مافیکی حرارت بسیار بالایی داشته است، به گونه ای که گرمای ناشی از آن سبب ذوب پوسته زیرین و تشکیل ماگمای اسیدی آلکالی گرانیتی همزمان با نفوذ آن شده است. این سن ها، حضور فعالیت درونی پالئوزوییک بالایی را در شمالی ترین بخش پهنه سنندج– سیرجان اثبات می کند. می توان چنین استنباط کرد که این همان زمان شروع باز شدن نئوتتیس در ایران است.  

Keywords:

آلکالی گرانیت , پالئوزوییک , قره باغ , سن سنجی U-Pb , سنندج- سیرجان , مافیک , فعالیت ماگمایی پرکامبرین , لویکوگرانیت