پلیت تکتونیک و تغییرات اقلیمی

 اقلیم زمین ثابت نیست، دامنه تغییرات بسیاروسیع است و از دوره های گرم و مرطوب تا یخچالی را شامل می شود. سنگها و رسوبات آثار بسیاری از تغییرات اقلیمی گذشته را در خود ذخیره کرده اند، رسوبات نمکی، خاکهای قرمز، کائولین، رسوبات آهکی و مرجان ها شواهدی از اقالیم گرم و رسوبات و نهشته های یخچالی و پادگانه های رودخانه ای شواهدی از اقالیم سرد هستند. سن یابی چنین شواهدی نشان می دهد برخی از این تغییرات دراز مدت و برخی دیگر کوتاه مدت بوده اند، گرمای مزوزوئیک میلیونها سال دوام داشته و تناوب دوره های یخچالی و بین یخچالی پلیستوسن فقط هزاران سال طول کشیده است .  چرا و چگونه چنین تغییرات وسیعی اتفاق می افتد؟ با یک نگرش سیستمی به زمین پاسخ این سوال آسان تر خواهد بود. زمین سیستمی است که در آن مجموعه ای از فرایندهای متقابل و متصل بهم در یک مقیاس وسیع فضایی و زمانی عمل می کند، بنابراین علت منفرد نیست و الزاما مجموعه ای از علت ها پاسخگو خواهند بود.  به طور کلی شرایط اقلیمی نتیجه اثر متقابل و پیچیده دو منبع مهم انرژی، انرژی خورشیدی و انرژی زمین است. تابش ورودی خورشیدی اولین منبع انرژی زمین است که سیالات زمین (آب و اتمسفر) را به حرکت درمی آورد. انرژی درونی زمین عامل حرکت پلیت هاست، این حرکت باعث جابه جایی قاره ها، تشکیل آتشفشانها، برخاستن کوه ها، تغییرات بزرگ مقیاس سطح دریاست. تاکنون نظریات متعددی در تبیین علل تغییرات اقلیمی وضع شده است و لیکن هیچیک از آنها به صورت قطعی پاسخگو نبوده اند، بلکه هر یک بخشی از پدیده را تشریح کرده اند. با پیدایش تئوری پلیت تکتونیک این تئوری جایگاه ویژهای در تشریح علل تغییرات بلند مدت اقلیمی یافت .